* ( إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ ) * [1] : و تو ( اى پيامبر ) اخلاق عظيم و برجسته‌اى دارى ! .
راز مقام پيامبرى براى موسى عليه السّلام به موسى از سوى خدا خطاب شد كه اى موسى مىدانى چرا تو را به پيامبرى برگزيدم و با تو سخن گفتم ؟ گفت : خدايا نمىدانم ، فرمود : چون بندگانم را در حالات مختلف آزمودم و كسى را چون تو خاشعتر نسبت به خودم نديدم ، لذا دوست داشتم تو را در ميان آنها بركشم و به مقامى ارجمند برسانم ، زيرا من با دلهاى شكستهء بندگان خود هستم . [2] پس سزاوار است كه انسان خردمند ، خود را از ديگران برتر نداند ، چرا كه شخصيّت و بزرگى در فروتنى است و هر كس بزرگى را بخواهد در تكبّر جستجو كند ، هرگز به آن نمىرسد .
در حديث است كه دو فرشته‌اى كه موكَّل بر انسانند ، اگر در او تواضع ببينند ، او را بالا مىبرند و اگر تكبّر ببينند ، او را بر زمين مىزنند . [3] پس شرف در فروتنى و عزت در تقوا و بىنيازى در قناعت است ، و بهترين جاى تواضع ، اين است كه بزرگان و ثروتمندان فروتنى داشته باشند ، و بدترين جاى تكبّر ، تكبّر تهيدستان است .
لذا خداوند به پيغمبر خود دستور داده ، كه نسبت به لغزشهاى مردم با ديدهء عفو

[1] قلم / 4
[2] و اوحى اللَّه الى موسى أ تدري لم ناجيتك و بعثتك الى خلقى ؟ قال : لا يا ربّ . قال لانّى قلبت عبادى و اختبرتهم فلم ار اذلّ لى قلبا منك فاحببت ان ارفعك من بين خلقى لانّى عند المنكسرة قلوبهم .
[3] و روى انّ ملكى العبد الموكلين به ان تواضع رفعاه و ان تكبّر وضعاه .

299