دارند ، و فقر عصمت و باعث جلوگيرى از بسيارى گناهان است ، و مردم از آن مىگريزند ، و بيمارى گناهان را از بين مىبرد ، و مردم آن را نمىخواهند ، و مرد تا شناخته شده و مشهور نشود ، به امور و كار خود مىپردازد ، و پس از كسب شهرت ، به ديگران تعلَّق مىيابد [1] گفتار على عليه السّلام در مدح گوشه‌گيرى امير المؤمنين عليه السّلام به كميل بن زياد [2] فرمود : گوشه‌گيرى كن و خود را در ميان مردم مطرح نكن ، و خودت را از سر زبانها بينداز ، تا در خاطر مردم نباشى ، و علم بياموز و به آن عمل كن ، و ساكت و خاموش باش ، تا از شرّ ديگران در امان بمانى ، خوبان را شاد و مسرور نما ، گرچه فرومايگان از تو خشمگين مىشوند ، و باكى بر تو نيست ، هنگامى كه معارف دينت را بياموزى ، كه مردم را نشناسى ، و تو را نشناسند ، و كسى كه دلش را با تفكَّر و زبانش را با ذكر مأنوس نمود ، خداوند دلش را پر از ايمان و مهر و نور و حكمت مىسازد ، و فكر كردن و عبرت گرفتن از كار ديگران سبب مىشود كه سخنان شگفت و حكمتآميز از چشمهء دل او بجوشد و دانشمندان را خوشحال نمايد و خردمندان برايش فروتن باشند و حكما از او در شگفت شوند .
آورده‌اند كه شخصى از مادر اويس قرنى [3] پرسيد : فرزند تو اين حالت

[1] يعنى : موقعى كه انسان مشهور شود ، بيشتر كارهايش براى ديگران است ، و اما انسان گوشه‌نشين ، براى خود كار مىكند ، و توجّهى به ديگران ندارد ( علامه شعرانى ) .
[2] كميل بن زياد نخعى ، يكى از بزرگان اصحاب امير المؤمنين عليه السّلام بود و دعاى شريف كميل به او منسوب است ، و در سنّ 90 سالگى چنان كه امام على عليه السّلام به وى خبر داده بود ، به دست حجّاج ثقفى كشته شد .
[3] او اويس بن عامر يكى از زاهدان هشتگانه است بلكه افضل آنها است و بعدا در صف نزديكان امير المؤمنين عليه السّلام مانند ميثم و عمرو بن حمق ، در آمد ، در جنگ صفين جزء پيادگان بود و به شهادت رسيد ، پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله و سلم در باره‌اش فرموده بود : به يكى از افراد امّتم بنام اويس مژده دهيد كه او به اندازهء دو قبيلهء ربيعه و مضر از مردم شفاعت مىكند ، و هيچ كدام از اصحاب را چنين مورد ستايش قرار نداد و در زمان پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله و سلم با اينكه مادرش اجازهء سفر به او نداد ، مسلمان شد و روايات بسيارى در مدح وى نقل شده ، ( و شرح حالش را عطَّار در تذكرة الاولياء و ديگران آورده‌اند ) ( علَّامه شعرانى )

255