خاتمه بدان كه دليل جامع مانع كلَّى از جوامع كلم حضرت نبوىّ صلى الله عليه و آله و سلم بر تشخيص مشخّص فرقه ناجيه از ساير فرق هالكه در حديث متواتر بين فريقين « ستفترق أمّتي على نيف و سبعين فرقة فرقة ناجية و الباقى هالكة » [1] با اغماض از ساير ادلَّه متفرقه وجوه لا يحصى منها ضابط كلَّى مستفاد از حديث متواتر « مثل اهل بيتى كسفينة نوح من ركبها نجا و من تخلَّف عنها غرق » [2] و منها عموم « من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهليّة » [3] نظر

[1] اين روايت را غالب فرق اسلامى نقل نموده و هر يك خود را فرقه ناجيه مىداند . ( براى اطلاع بيشتر ر . ك به مقدمه كتاب ص
[2] اين حديث در گذشته توضيح داده شده ر . ك به ص
[3] روايت « من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهليّة » را به اختصار توضيح مىدهيم . مسلم است منظور از شناخت امام زمان تنها شناخت اسمى و خانوادگى نيست بلكه بيشتر شناخت فكرى و به اصطلاح امروز خطَّى است كه امّت فكر و انديشه و روح عمل كرد امام و پيامبر را بشناسد تا بتواند راه هدايت را تشخيص داده و از گمراهى و ضلالت اجتناب كند . توضيح اين كه فرض كنيم يك روز بعد از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم يك مسلمان متديّن از دنيا برود و فرض بر اين باشد كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم شخصى را بعنوان امام و رهبر منصوب نكرده باشد آيا مردن او مردن جاهلى است يا خير ؟ با توجه به اين كه پيامبر در حيات نيست و به فرض اين كه آن حضرت كسى را منصوب نكرده باشد ، مردن او جاهلى خواهد بود و آن شخص به جهنم خواهد رفت . آيا تقصير اين عمل به عهده كيست ؟ شخص مسلمان متديّنى كه نتوانسته امام را بشناسد يا العياذ با لله وجود مقدّس پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم كه كسى را معرفى نكرده است ؟ مسلَّما شخص مذكور گناه كار نيست پس با فرض مزبور بايد رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم كه معصوم از هر گناه و اشتباهى است مقصر دانست كه آن هم محال است پس راه سوّمى نمىماند جز اين كه بگوئيم رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم امام بعد از خود را منصوب فرموده و جلو هر گونه گمراهى را مسدود ساخته است و از عقل كلّ و ختم رسل كه چنين فرمان مىدهند كه « كسى كه امام زمان خود را نشناخته بميرد ، به مرگ جاهلى مرده است » نقض غرض سر نمىزند به عبارت ديگر پيامبرى كه مردن بدون شناخت امام را مردن جاهلى مىداند بايد امام را منصوب كرده به ديگران معرفى نمايد تا هدايت انسانها تحقّق يابد اگر چنين عملى انجام نشود ، هدف او كه شناخت امام و در نتيجه هدايت مردم است باطل مىگردد و بطلان هدف از يك انسان عاقل بعيد است چه رسد به پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم . ضمنا اين نكته كه برخى امام را قرآن دانسته‌اند همين طور كه حضرت مؤلَّف بيان فرموده‌اند با قرينه اضافه امام به زمانه قرآن از امام بودن خارج مىشود زيرا قرآن براى همه زمانهاست و ربطى به زمان خاصّى ندارد

166