به شيفتگى و دل دادگى نسبت به لذايذ دنيا و غفلت از خدا نمى گردد : ( لكيلا تأسوا على مافاتكم ولا تفرحوا بما آتاكم والله لايحب كل مختال فخور ) [1] با اين همه بايد توجه داشت كه مسألة قضاء و قدر به صورت نادرستى تفسير نشود و بهانه اى براى تنبلى و راحت طلبى و سلب مسؤليت ، قرار نگيرد ، زيرا اين گونه برداشتهاى غلط از معارف دينى ، نهايت آرزوى شياطين انس و جن ، و موجب سقوط در خطرناك ترين دره هاى شقاوت و بدبختى دنيا و آخرت است ) [2] .
و شايد به همين سبب باشد كه در بسيارى از روايات ، از ورود اشخاص كم استعداد در اين گونه مسائل منع شده است .
اعتقاد به قضاء و قدر الهى ، علاوه بر اينكه درجه ارزشمندى از معرفت خدا و موجب تكامل انسان در بعد عقلى به شمار مى رود ، آثار عملى فراوانى دارد كه به برخى از آنها اشاره شد . و اينك به بيان برخى ديگر از آنها مى پردازيم :
كسى كه پيدايش حوادث را تابع اراده حكيمانه خداى متعال و مستند به تقدير و قضاء الهى مى داند ، از پيشامدهاى ناگوار نمىهراسد . و در برابر آنها خود را نمىبازد و به جزع وفزع نمى افتد ، بلكه توجه به اينكه اين حوادث ، جزئى از نظام حكيمانه جهان است و طبق مصالح و حكمتهايى رخ داده و مى دهد ، با آغوش باز از آنها استقبال مى كند و ملكات فاضله اى از قبيل : صبر ، توكل ، رضا و تسليم را به دست مى آورد .
و نيز شيفته و فريفته خوشيها و شاديهاى زندگى نمى شود و به آنها مغرور و سرمست نمى گردد و نعمتهاى خدا داده را وسيله فخر فروشى و به خود باليدن ، قرار نمى دهد .
اين آثار ارزنده ، همان است كه در اين آيه شريفه ، به آنها اشاره شده است .
( ما اصاب من مصيبة في الارض ولا في انفسكم إلا في كتاب من قبل أن نبرأها ان

[1] - سوره حديد ، آيه 23 .
[2] - آموزش فلسفه ، ج 2 ، ص 413 .

146