حديث موقوف و مرفوع آمده آمده است كه مراد از صالح مؤمنان ، على عليه السّلام - كرّم الله وجهه - مىباشد . [1] [ عسقلانى در كتاب فتح البارى 13 / 27 ] گفته است : « طبرى » از « مجاهد » نقل كرده است : صالح المؤمنين ، على بن ابيطالب عليه السّلام است . باز گفته است : « نقّاش » از « ابن عباس » و از امام محمد باقر عليه السّلام و فرزند بزرگوارش امام جعفر صادق عليه السّلام روايت كرده است : صالح المؤمنين ، حضرت على بن ابيطالب عليه السّلام است .
[ هيثمى در مجمع 9 / 194 ] از « حبيب بن يسار » روايت كرده است ، هنگاميكه امام حسين عليه السّلام شهيد شد ، « زيد بن ارقم » در كنار در مسجد قرار گرفت و گفت : آيا آنچه را كه تصميم داشتيد به انجام رسانيديد ؟ ! گواهى مىدهم از رسولخدا صلَّى اللَّه عليه و آله شنيدم كه مىفرمود :
« اللَّهمّ انّى استودعكهما و صالح المؤمنين » ؛ از خدا مىخواهم تا شما دو تن و صالح مؤمنان را در كنف حمايت خود ، محافظت فرمايد . سخن گذاران و مفتّشان ، گفت ، « زيد بن ارقم » و گواهى او را به اطلاع « عبيد الله زياد » رسانيدند كه وى چنين و چنان گفته و آشوب قلبى در دل مردم ايجاد كرده است . « ابن زياد » به سختى غضبناك شد ولى پاسخى نداد ، تنها به اين سخن اكتفاء كرد كه وى پيرمرد جاهلى است كه عقلش را از دست داده است ! اين حديث را « طبرانى » نقل كرده است .
مؤلف گويد : مراد از ضمير تثنيه ( هما ) در فرمودهء رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله « انّى استودعكهما » ، امام حسن و امام حسين عليهما السّلام است و منظور از صالح مؤمنان ، على بن ابيطالب عليه السّلام است و معناى جملهء دعا اينست كه پروردگارا ! حسن و حسين

[1] پيش از اين در آخر باب نهم از « نور الابصار » از « فاطمه بنت اسد » نقل كرده است ، هنگامى كه حضرت على عليه السّلام در رحم تابناك مادرش فاطمه بود مىخواست در برابر بت به سجده در آيد امير المؤمنين عليه السّلام با پاهايش به شكم مادر فشار مىداد و پشت به پشت مادرش تكيه مىداد و او را از سجده كردن براى بت باز مىداشت . بهمين جهت گاهى كه از على عليه السّلام ياد مىكنند - كرّم الله وجهه - مىگويند ، يعنى ذات او مانع از آن بود كه در برابر غير خدا به سجده در آيد . ( مترجم )

448