دشمن پيروز شدند . دشمن منهزم شد و مسلمانان به گرد آورى غنائم پرداختند ؛ دشمنان كه مسلمانها را سرگرم غنائم يافتند ، از پشت سر آنان حمله آوردند و مسلمانان متفرق شدند . رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله پرچمداران خويش را به سر و سامان دادن لشكر اسلام دعوت كرد . از جمله « مصعب بن عمير » بود كه پرچم بدست گرفت و از پاى در آمد [ تا آنجا كه گفته است ] مشركان به شعار « يا للعزّى يا للهبل » پرداختند و مسلمانان را به وضع فجيعى و سرعت هر چه تمامتر از پاى در مىآوردند و هر چه نيرو داشتند عليه پيغمبر اسلام صلَّى اللَّه عليه و آله بكار بردند . به خدائى كه رسول گراميش را براستى مبعوث كرده ، در آن روز شاهد بودم كه رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله در جاى خود ثابت قدم بود ؛ چنانكه به اندازهء يك وجب هم از محل خودش به جاى ديگر قدم برنداشت ، رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله در آنروز يك تنه ، در برابر دشمن ، قرار گرفته بود و اصحاب گاهى به حمايت آن حضرت مىآمدند و گاهى متفرق مىشدند و حضرت رسول صلَّى اللَّه عليه و آله گاهى با تير و گاهى با سنگ ، با آنها مبارزه مىكرد و آنها را از خود دور مىساخت .
« واقدى » اين حديث را نقل كرده است .
[ صحيح بخارى ] در ذيل احاديث « تمنّا » در حديث اوّل ، به سند خود ، از « ابو هريره » نقل كرده است كه از رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله شنيدم ، مىفرمود : به خدائى كه جان من در دست اوست ، اگر پس از من ، مردانى نبودند كه مخالفت كردن از من ، مورد كراهت طبع آنها باشد و همچنين افرادى را نمىديدم كه چه كارى موجبات تخلف آنها را ايجاد مىكند ، دوست مىداشتم در راه خدا كشته شوم سپس زنده شوم ، بعد از آن كشته شوم و پس از آن زنده شوم ، سپس كشته شوم ، بار ديگر زنده شوم ! و به همين ترتيب كشته شوم و زنده شوم !
[ همان كتاب ] در كتاب « آغاز آفرينش » در باب « * ( إِذْ هَمَّتْ طائِفَتانِ ) * » ، به سند خود ، از « سعد بن ابى وقّاص » روايت كرده است ، رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله را مشاهده

207