< فهرس الموضوعات > چگونه شمر را بدرك ميرسانند < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > ( ولعن الله أمة أسرجت وألجمت وتنقبت و تهيأت لقتالك ) شرح " أسرجت " < / فهرس الموضوعات > ( امالى ) ابن الشيخ رضى الله عنهما نيز موجود است كه شمر بن ذى الجوشن را كيسان ابو عمره در باديه اسير كرده و به خدمت مختار گسيل داشت ، وى به فرمود تا گردنش را بزدند ، و ديگى مملو از روغن به غليان آوردند و وى را در او بيفكند و يكى از موالى آل حارثة بن مضروب سر و روى او را لگد كوب كرد [1] ولى در ( نفخ الطيب ) تأليف احمد بن محمد المقرى المالكى المغربى در ( تاريخ اندلس ) مذكور است كه شمر فرار كرد ، و با اهل خود به شام رفت و از آنجا اولاد وى به اندلس آمدند ، وصميل بن حاتم بن شمر ذى الجوشن در آنجا امارت يافت و امارت صميل اگر چه در ( عبر ) ابن خلدون و غير او هم مذكور است ، ولى فرار شمر به شام درست نيايد ، چه مورخين مشرق بالاتفاق نقل قتل او كردند ، و تواند بود كه در فرار اول او چنانچه از ابن نما نقل كرديم اهل و اولاد خبيث او بدست نيامده باشند و متوارى شده بجانب شام كه معدن نواصب بود رفته باشند ، و از آنجا به ممالك اندلس كه امروز معروف به اسپانيول وقديما مشهور به اشبانيه منتقل شده باشند ، فلعنة الله عليه وعلى من انتسب بعمله اليه .
( ولعن الله امة اسرجت والجمت وتنقبت وتهيأت لقتالك ) ج - و لعنت كناد خداى گروهى را كه اسبها را زين كردند و لگام زدند و به راه افتادند ، و آماده شدند براى مقاتله تو .
ش - اسراج اشتقاق جعلى از لفظ سرج است كه جامد است ، چه هر لفظ كه سيلان مأخوذ در معنى حدث را فاقد باشد جامد نامند ، و اخذ از او بر خلاف اصل است ، چه آن معنى سيلان و تحول كه لازمه مصادر است ندارد ، و اين نوع از اشتقاق را جعلى مىگويند ، وتعديه را كه تعريف كرده اند " بجعل الشئ ذا مصدره " مبتنى بر تغليب است يا مراد از مصدر مطلق مبدء است ، و معنى

[1] امالى ج 1 / 250 الجزء التاسع ط النجف .

378