مىشود مگر لا إله الا الله كه يك دفعه ذكر مىشود ، و زياد كرده مىشود بعد از حيعلات سه گانه قبل از تكبير دو مرتبه قد قامت الصلاة .
و مستحب است درود بر محمد و آل محمد بعد از نام حضرت ( صلى الله عليه وآله و سلم ) ، همچنان كه مستحب است اكمال شهادتين به شهادت به ولايت و اميرى مؤمنان براى على ( عليه السلام ) در اذان و اقامه .
و اشتباه كرده و سخنى شاذ گفته هر كس آن را تحريم كرده ، و آن را بدعت شمرده است . مؤذنان در اسلام [ معمولا ] كلمه‌اى مقدم بر اذان ذكر نموده و به آن مىپيوندند مثل :
( و قل الحمد لله الذى لم يتخذ ولدا . . . ) تا آخر آيه يا نظير آن ، و ملحق مىكنند سخنى به اذان كه به دنبال آن مىآورند مثل ( الصلاة والسلام عليك يا رسول الله ) و يا نظير آن . و مثل اينها از شارع در مورد اذان مأثور نيست و اينها بدعت نمىباشد وقطعا حرام نيست ، به خاطر اينكه ، مؤذنين اينها را از فصول اذان نمىدانند و فقط آنها را بر اساس ادله عامه مىآورند ; و اينچنين است شهادت براى على ( عليه السلام ) بعد از شهادتين در اذان ، كه بر اساس دليل عام آن مىباشد .
وانگهى ، سخن كوتاه از كلام آدمى موجب بطلان اذان و اقامة نمىشود . و گفتن آن در اثناء اذان و اقامه حرام نيست . . . ( 1 ) وخلاصه با توجه به آنكه ذكر على ( عليه السلام ) عبادت است جاى هيچ شبهه اى در رجحان ذكر حضرت مطلقا و از آن جمله در اثناء اذان و اقامه باقى نمىماند .
متقى هندى در كنزالعمال ، ج 11 ، ص 601 ، ش 32894 ، چنين روايت مىكند :
ذكر على عبادة والحمد لله رب العالمين سيد محمد رضا مدرسى 29 صفر 1416 مطابق 6 / 5 / 1374 < / لغة النص = عربي >

1 - النص والاجتهاد ، ص 207 و 208 .

22