صادق ( ع ) مطلق ناصبيها و جبريون را اراده فرموده باشد كه در اين صورت ، اشاعره هم در آن داخل مىشوند ، هر چند كه بدعت آنان پس از آن حضرت بوده است .
مصنّف - شرف الله منزلت - مىگويد :
5 - مخالفت با كتاب ؛ زيرا خداوند متعال در چند جاى قرآن مجيد صريحا تأكيد فرموده كه افعال او از روى غرض و غايت است و نه عبث و لعب . خداوند مىفرمايد :
* ( « وَما خَلَقْنَا السَّماءَ وَالأَرْضَ وَما بَيْنَهُما لاعِبِينَ » ) * [1] ، * ( « أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناكُمْ عَبَثاً » ) * [2] ، * ( « وَما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ » ) * [3] ، اين كلام تصريح دارد كه افعال خداوند ، معلَّل به غرض و غايت است . و همچنين فرموده : * ( « فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ طَيِّباتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَبِصَدِّهِمْ عَنْ سَبِيلِ الله » ) * [4] ، * ( « لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَكانُوا يَعْتَدُونَ » ) * [5] ، * ( « وَنَبْلُوَا أَخْبارَكُمْ » ) * [6] . آيات دالّ بر اينكه افعال خداوند از غرض و غايت است ، بيشتر از آن است كه شمارش شود .
پس شايسته است كه پيرو اين عقيده پرهيزگارى پيشه كند و از عقاب پروردگارش بترسد و در آنچه تقليد مىكند با دقت بنگرد كه آيا شايسته و سزاوار تقليد هست يا نه ؟ با دقّت به آنچه گفته مىشود بنگرد نه به گوينده و خود را براى پاسخگويى به خداى جهانيان آماده سازد كه مىفرمايد : * ( « أَ وَلَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما يَتَذَكَّرُ فِيه مَنْ تَذَكَّرَ وَجاءَكُمُ النَّذِيرُ » ) * [7] ، اين كلام خداوند از زبان بيم دهنده است و در اين باره ، دلايل عقلى مستند به عقلى كه خداوند آنرا حجت بندگان خويش قرار داده ، كافى است . بدين ترتيب در جرگه كسانى داخل شود كه خداوند درباره آنان مىفرمايد : * ( « فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَه أُولئِكَ الَّذِينَ هَداهُمُ الله وَأُولئِكَ هُمْ أُولُوا الأَلْبابِ » ) * [8] و خود را در جرگهء كسانى وارد نكند كه خداوند دربارهء آنان فرموده : * ( « وَقالَ الَّذِينَ كَفَرُوا رَبَّنا أَرِنَا الَّذَيْنِ أَضَلَّانا مِنَ الْجِنِّ وَالإِنْسِ نَجْعَلْهُما تَحْتَ أَقْدامِنا لِيَكُونا مِنَ الأَسْفَلِينَ » ) * [9] ، كوتاهى عمر را عذر قرار ندهد زيرا كه با توجه به وضوح و روشنى دلايل ، براى انديشيدن بس دراز است و هدايتگران نيز كم نيستند . پيامبران يكى پس از ديگرى ، امامان بدنبال هم و دانشمندان در پى يكديگر حاضرند ( تا اگر كسى خواهان هدايت باشد ، او را به راه راست رهنمون شوند . )

[1] انبياء / 16 .
[2] مؤمنون / 115 .
[3] ذاريات / 56 .
[4] نساء / 160 .
[5] مائده / 78 .
[6] محمّد / 31 .
[7] فاطر / 37 .
[8] زمر / 18 .
[9] فصّلت / 29 .

294