مقدمه الحمدلله رب العالمين و صلى الله على محمد وآله الطاهرين وصحبه المنتجبين ولعنة الله على أعدائهم إلى يوم الدين .
از مسائل مهمى كه توجه ناظران را به خود جلب مى كند و به ويژه در مكان‌هاى زيارتى ، همچون مكهء معظمه و مدينهء منوره بارز است ، اين است كه اكثريت اهل تسنن ، حتى مسافرين آنها ، نمازهاى پنجگانه را در پنج وقت جدا از هم اقامه مى كنند و اهل تشيع به نحو جمع تقديم ( 1 ) يا جمع تأخير ( 2 ) مى خوانند .
اين تفاوت در نظر برخى از عوام كه از مسائل فقهى و روايى اطلاعات درستى ندارند ، به ويژه در ميان اهل تسنن - كه تفريق بر پنج وقت ، عادت مستمرى براى اكثريت آنهاست - موجب شگفتى زياد است .
در سفر حج ، با جوانى كه صاحب مغازه اى در مدينه بود و اصالتا ترك بود ، مواجه شدم . او از من پرسيد : چرا نماز مغرب از ايرانيان فوت

1 . مقصود از جمع تقديم ، خواندن نماز عصر بعد از نماز ظهر و خواندن نماز عشا بعد از نماز مغرب است . 2 . معناى جمع تأخير ، خواندن نماز ظهر و عصر ، در عصر ، و خواندن نماز مغرب و عشا مقدارى پس از مغرب است .

243