فروع آن ، حجيت ظن مطلق ، اصل براءت و جريان آن در شبهات حكميهء تحريميه ، اصل اشتغال ، تخيير ، استصحاب بر مسائل اين علم افزوده شد .
اكنون پس از ذكر مقدمهء مذكور به بيان امتيازات و ابتكارات اصولى شيخ مىپردازيم :
الف ) از زمان قيام اصوليين بر ضد اخباريين تا زمان تدوين رسائل ، كتابهاى بسيارى در اصول فقه و فقه استدلالى نوشته شده است . [1] بدون شك همهء اين كتابها توانسته‌اند به سهم خود آثار مطلوبى در درك و فهم و استنباط طالبان علم و تحقيق پديد آورند ، ليكن به نظر اين جانب هيچ كدام نمىتوانند جاى كتاب رسائل شيخ ( قدس سره ) را بگيرند ، چه كتابهايى كه پيش از كتاب رسائل تأليف شده ، و احيانا برخى از آنها حدود دو قرن محور بحث و تحقيق بوده‌اند ، مانند قوانين ، فصول و هداية المسترشدين و غيرها ، اين كتابها با اين كه همه پس از نهضت اخباريان تصنيف و تأليف شده‌اند ، ليكن نتوانسته‌اند خود را از قيد مباحث گذشته كه در مقدمه به آن اشاره شد ، بر همانند و نيز نتوانسته‌اند مسائل مورد اختلاف ميان اخباريان و اصوليان را آن طور كه شايسته و بايسته است ، مورد بحث و تحقيق قرار دهند و چه كتابهايى كه بعد از كتاب رسائل تأليف شده‌اند ، و با اين كه اين كتابها به علت رعايت اختصار و كم حوصلگى محصلان ، تا حدود زيادى توانسته‌اند جاى كتاب رسائل را بگيرند ، اما به يقين نتوانسته‌اند مزاياى جالب كتاب رسائل را كسب كنند ، چه :
أولا ، اين كتابها در اين نيمه از علم اصول ، همه به طور كامل از كتاب رسائل الگو گرفته‌اند و اگر به جهت رعايت اختصار يا علت ديگر ، برخى از مسائل را به استناد وجود جامع بين مسائل ، حذف كرده‌اند ، اهل دقت به خوبى در مىيابند كه نتوانسته‌اند حق مطلب را در تمام شقوق مسائل ادا كنند . مقايسهء انواع شبهات در اصول عمليه بين رسائل و اين كتابها ، به خوبى اين حقيقت را آشكار مىسازد .
ثانيا ، چرا بايد به علت وجود جامع بين انواع شبهه از ذكر مايز خوددارى شود ؟
مرحوم شيخ با ذكر انواع شبهه خواسته است كه همين حقيقت را براى طالبان علم تبيين كند ، بعلاوه كتابى كه براى اولين بار تحول علمى را تبيين مىكند ، بايد براى درك بيشتر و بهتر ، همهء شقوق و خصوصيات را بيان كند .

[1] . نام تعدادى از اين كتابها در بخش چهارم همين كتاب خواهد آمد .

270