بزرگان فقهاى شيعه است كه برخى از آثار علمى ارزشمندش تا كنون به عنوان متون درسى حوزه هاى علميه و مستند محققان مورد استفاده است . شرح حال شهيد اول در مصادر بسيارى از شيعه و سنى ذكر شده است . [1] اساتيد شهيد و كيفيت تحصيل او قبل از سال 751 معلوم نيست ، ولى از اين تاريخ به بعد با توجه به اجازاتى كه علماى آن زمان به شهيد داده‌اند اين امر روشن مىشود : اجازهء فخر الدين در سال 751 ، اجازهء عميد الدين ( پسر خواهر علامه ) در سالهاى 751 و 752 ، اجازهء حسن بن نماء حلَّى در سال 752 ، اجازهء ابن معيّه در سال 753 ، اجازهء ابن جماعة در سال 754 ، اجازهء شمس الأئمّهء كرمانى در سال 758 . شهيد به شهادت علماى بزرگ از شيعه و سنى در مرتبهء بالايى از علم و دانش قرار داشت و مسلما در شكل گيرى اين شخصيت كم نظير شاگردى بزرگان علماء و متخصصان در هر رشته و استفاده از علماى عامه در محيط باز علمى قرن هشتم در حوزه حلَّه تأثير بسزايى داشت و اين امر موجب شده بود كه شهيد در آراى فقهاى شيعه و سنى تسلط كافى داشته باشد و با اين كه از نظر زمانى دوران زندگى شهيد به عصر محقق و علامه نزديك بود و حوزه هاى علمى آن زمان به شدت از آراء اين دو فقيه بزرگ متأثر بود با اين حال با مقايسهء كتابهاى شهيد ، مانند لمعه با شرايع و قواعد به خوبى معلوم مىشود كه شهيد در همه زمينه ها حتى در تبويب و تفصيل آثار خود نيز مبتكر بوده است .
آثار بسيارى از شهيد اول به جاى مانده است كه متجاوز از 27 عنوان است ، مانند البيان ، كتاب مختصرى در برخى از ابواب فقه است كه اخيرا به اهتمام شيخ محمد حسّون با فهارس متعدد و مقدمه مختصر در 406 صفحه در قم به چاپ رسيده است ، الدروس الشرعية فى فقه الامامية ، كه از كتابهاى دقيق شهيد در اكثر ابواب فقه است و به دليل شهادت مؤلف به پايان نرسيده است و از باب طهارت تا رهن را در بر مىگيرد . اين كتاب در سال 1269 در تهران در 406 صفحه در قطع وزيرى به چاپ رسيده است و

[1] . آقاى مختارى 57 اثر را ذكر مىكند ، مانند غاية النهاية جزرى ، انباء الغمر ابن حجر عسقلانى ، 1 / 311 ، مجالس المؤمنين ، قاضى نور اللَّه شوشترى ، 1 / 579 ، أمل الآمل ، شيخ حر عاملى ، 1 / 181 ، بحار الأنوار ، مجلسى ، 1 / 10 و 107 / 17 و 108 / 152 ، رياض العلماء ، أفندى ، 5 / 185 ، روضات الجنات ، خوانسارى ، 7 / 3 ، مستدرك الوسائل ، 3 / 437 ، تنقيح المقال ، مامقانى 3 / 191 ، اعيان الشيعه ، 10 / 59 ، حياة الامام الشهيد الاول ، شيخ محمد رضا شمس الدين ( 1376 ه ) ، مفصلترين اثر در باره شرح حال شهيد اول .

232