نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 229
وى در سال 543 به دنيا آمد و در محضر اساتيدى چون ابن زهره تتلمذ كرد و نخستين فقيهى بود كه بعد از حدود يك قرن فترت در اجتهاد شيعه بعد از شيخ طوسى در آراء شيخ اشكال و با استدلال ، خلاف آن را عرضه كرد . يكى از ويژگيهاى او فتاواى نادرش در بين شيعه است ، مثلا نجاست ولد الزنا اگر چه اظهار تشيع هم بكند ، مبطل روزه و موجب قضا و كفاره نبودن قى عمدى . تأليفات او عبارتند از : السرائر الحاوى لتحرير الفتاوى ، از مهمترين آثار مترجم در فقه ، جوابات المسائل كه شاگردش ابن قمرويه جمع آورده است ، المضايقة به خط ابن قمرويه ، مختصر تفسير التبيان . اساتيد ابن ادريس بنا بر نوشته خود عبارتند از : 1 . شيخ عربى بن مسافر ، 2 . محمد بن على بن شهرآشوب ، 3 . سيد نظام الشرف ابن عريضى . ابن ادريس بنا بر قول اصح در سال 598 ه در پنجاه و پنج سالگى از دنيا رفت . ( ريحانة الادب ، 5 / 246 ، طبقات اعلام الشيعه ( الثقات العيون ، قرن ششم ) ، 290 ، روضات الجنات ، 598 ، هدية الاحباب ، 48 ، نامه دانشوران ، 1 / 239 ) سيد ابن طاوس ( 664 ه ) . على بن موسى ، ابو القاسم ملقب به رضى الدين و ابن طاوس ، نوهء دخترى ابن ادريس ، از فقهاى زاهد و جامع فضايل بود و در كلمات اجله به قدوة العارفين و مصباح المتهجدين موصوف است . از ايشان تأليفات بسيارى به جاى مانده كه بيشتر در ادعيه و عبادات و تهذيب نفس است كه برخى از آنها عبارت است از : الاقبال لصالح الاعمال ( در 3 مجلد ) ، الامان من اخطار الاسفار و الازمان ، الطرائف فى مذهب الطوائف ، مهمات فى صلاح المتعبد و تتمات لمصباح المتهجد ، محاسبة النفس ، مؤلف ريحانة الادب 44 عنوان كتاب را در ذيل تأليفات مترجم آورده است . ابن طاوس از مشايخ اجازه علامهء حلَّى و على بن عيسى اربلى و سيد عبد الكريم بن طاوس ( برادر زاده اش ) و ديگران بود . ( ريحانة الادب ، 6 / 60 ، روضات الجنات ، 392 ، مستدرك الوسائل ، 370 و 372 ) عماد الدين طبرى يا طبرسى ( بعد از 698 ه ) . حسن بن على طبرسى يا طبرى مازندرانى مشهور به عماد الدين از بزرگان علماى اماميه بود و در فقه ، حديث و كلام تبحر داشت . وى از معاصران محقق حلَّى و خواجه نصير طوسى بود . تأليفات بسيارى از مترجم باقى مانده است كه به بعضى از آنها اشاره مىشود : اسرار الائمة يا اسرار الامامة ، العمدة فى اصول الدين و فروعه الفرضية و النقلية ، عيون المحاسن ، الكفاية فى الامامة ، المنهج فى فقه العبادات و الادعية و الآداب الدينية . ( ريحانة الادب ، 3 / 128 ،
229
نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 229