نيشابورى .
عبد الحميد بن محمد مقرئ نيشابورى ، مكنى به ابو محمد از شيوخ شيعهء شيخ طوسى است و جزء كسانى است كه شيخ از آنها روايت مىكند .
( مستدرك الوسائل ، 3 / 510 ، طبقات اعلام الشيعه قرن پنجم ، 104 ، ماضى النجف ، 2 / 48 ) مقرى ( بعد از 408 ه ) .
حسنبش مقرى ، مكنى به ابو الحسين به تعبير علامه از مشايخ سنّى و كوفى شيخ است ولى در مؤلفات شيخ اشاره به چنين شخصى نشده است . نورى نيز مترجم را از مشايخ شيخ در روايت مىشمارد . برخى از محققين وفات مترجم را بعد از سال 408 مىدانند . ( مستدرك الوسائل ، 3 / 509 ، ماضى النجف ، 2 / 479 ، طبقات اعلام الشيعه قرن پنجم ، 56 ، مقدمه تبيان ، أط ) ابن مهدى ( 410 ه ) .
عبد الواحد بن محمد بن عبد الله بن محمد بن مهدى ، مكنى به ابو عمرو ( بنا بر قول صاحب روضات الجنات ابو عمير ) و ملقب به فارسى و ابن خشنام از مشايخ شيخ در روايت شمرده شده است . عاملى مىنويسد : ابو على طوسى از پدرش از ابن مهدى روايت مىكند . شيخ به شاگردى خود چنين اشاره مىكند : « اخبرنا ابو عمرو - كذا - عبد الواحد بن محمد بن عبد الله بن محمد بن مهدى سنة عشر و أربعمائة فى منزله ببغداد فى درب الزعفراني [1] . . » . علامه مترجم را از شيوخ سنى و كوفى شيخ مىشمارد .
بحر العلوم سال تولد مترجم را 318 ه و سال وفاتش را 410 ه حدس مىزند . ( الامالى ، 1 / 252 ، مقدمه رجال طوسى ، بحر العلوم ، 40 ، الاجازة ، البحار ، 26 / 28 ، طبقات اعلام الشيعه قرن پنجم ، 109 ) ابن الحمّامى ( 417 ه ) .
على بن احمد بن عمر بن حفص مقرئ ، معروف به ابن الحمامى و مكنى به ابو الحسن از مشايخ شيخ در روايت شمرده شده است . شيخ طوسى مىگويد :
« اخبرنا ابو الحسن على بن احمد بن عمر بن حفص المقرئ المعروف بابن الحمامى قراءة عليه » . ابن جوزى سال 328 ه را تاريخ تولد و تاريخ وفاتش را سال 417 ه ذكر مىكند ، ولى ابن اثير سال 420 ه را مىپذيرد . ( الامالى ، 1 / 263 ، اللباب ، ابن اثير ، 1 / 315 ، ماضى النجف ، 2 / 479 ، المنتظم ، ابن جوزى ، 8 / 28 ) ابن ابى جيد ( بعد از سال 408 ه ) . على بن احمد بن ابى جيد قمى ، مكنى به ابو الحسين و

[1] . محله اى است واقع در كرخ بغداد كه تجار و فقها در آن سكونت داشتند و معناى درب همان راه عبور است . ( رك . معجم البلدان ، حموى ، 2 / 562 ، مراصد الاطلاع ، بغدادى ، 2 / 520 )

210