ابو الحسين ، احمد بن احمد ، كاتب كوفى .
ابو الحسين ، احمد بن على بن سعيد كوفى .
ابو الحسين ، احمد بن محمّد بن على كوفى .
ابو غالب ، احمد بن محمّد بن محمد بن سليمان ، زرارى ( 368 ه ) .
ابو القاسم ، جعفر بن محمّد بن جعفر بن موسى بن قولويه ( 368 ه ) .
ابو الحسن ، عبد الكريم بن عبد الله بزاز تنيسى .
على بن احمد بن موسى ، دقّاق .
ابو عبد الله ، محمّد بن ابراهيم بن جعفر ، كاتب نعمانى ، معروف به ابن زينب . وى از خصّيصين كلينى بود و كافى را كتابت مىكرد .
ابو عبد الله ، محمّد بن أحمد بن عبد الله بن قضاعه صفوانى ، ساكن بغداد . وى نيز از خصّيصين كلينى و كاتب كافى بود و از كلينى اجازه قرائت حديث دريافت كرد .
ابو عيسى ، محمّد بن أحمد بن محمّد بن سنان سنانى زاهرى ، ساكن رىّ .
ابو المفضّل ، محمّد بن عبد الله بن المطَّلب شيبانى .
محمّد بن على ماجيلويه .
محمّد بن محمّد بن عصام كلينى .
ابو محمّد ، هارون بن موسى بن أحمد ، شيبانى تلعكبرى ( 385 ه ) . [1] نويسندگان ، مترجمان و فهرست نويسان شيعه همگى و برخى از اهل سنّت ، زبان قلم به مدح و ثناى وى و اثر عظيمش كافى گشوده‌اند . آقاى حسين على محفوظ در مقدمهء چاپ هشت جلدى تهران ، آخوندى ، قسمتى از اين ستايشها را ذكر كرده است . [2] براى كلينى آثارى در تعبير رؤيا ، رجال ، ردّ بر قرامطه ، رسائل امامان و غيرها ذكر شده است كه بزرگترين و مهمترين تأليف او كتاب شريف كافى است . اين كتاب داراى شروح ، تراجم ، تحقيقات ، حواشى و تعليقاتى است كه بسيارى از آنها در مقدمهء آقاى حسين على محفوظ ذكر شده است . [3] كلينى به سال 328 يا 329 يا 330 در بغداد وفات يافت و در ناحيهء غربى بغداد ، باب الكوفة به خاك سپرده شد . در پايان قرن چهارم به علَّت خرابى كه اتّفاق افتاد به

[1] . نام اين استادان و شاگردان و محل ترجمهء آنان همه در مقدمه آقاى حسين على محفوظ بر كتاب كافى ، 20 - 25 ذكر شده است .
[2] . كافى ، جلد اول ، مقدمه ، ص 26 - 29 و 33 - 34 .
[3] همان ، 37 - 45 .

133