نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 83
گويند ، بر اين كتاب چند كتاب ملحق شده است ، از جمله : كتاب ما اختلف فيه ابو حنيفه و ابن ابى ليلى كه اصل آن از ابو يوسف است ، كتاب خلاف على و ابن مسعود ، كتابى كه در آن شافعى موارد مخالفت ابو حنيفه و اصحابش را با على و ابن مسعود جمع كرده است ، كتاب اختلاف مالك و شافعى ، كتاب جماع العلم ، كتاب ابطال الاستحسان ، كتاب الرد على محمد بن الحسن ، كتاب سير الاوزاعى ، كتاب اختلاف الحديث ، كتاب المسند . 3 . كتاب فقه حرمله كه املاى شافعى است . 4 . مختصر كبير و مختصر صغير و كتاب الفرائض بويطى . 5 . مختصر كبير ، مختصر صغير ، جامع كبير و جامع صغير مزنى . 6 . شرح مختصر مزنى ، كتاب الفصول فى معرفة الاصول ، كتاب الشروط و الوثائق ، كتاب الوصايا و حساب الدور و كتاب العموم و الخصوص از ابو اسحاق ابراهيم بن احمد مروزى . 7 . كتابهاى ديگر از ابن سريج و ابو بكر محمد بن عبد الله صيرفى و ديگران . فقهاى دورهء سوم 5 - 3 - 2 در اين دوره كه درخشانترين دورهء فقه اهل سنت است يعنى دورهء پيشوايان بزرگ فقه مذاهب اهل سنّت ، در آغاز پيشوايان مذاهب چهارگانهء اهل سنّت را معرفى مىكنيم و سپس به ترجمه مختصر اساتيد آنان مىپردازيم كه به دليل نزديكى زمان ابو حنيفه و مالك به دورهء تابعان ( دوره دوم ) نام برخى از اساتيد اين دو امام مذهب در آن عصر ذكر شده است . بعد از معرفى استادان ، شاگردان ائمه اربعه معرفى شدهاند و در پايان به گروهى ديگر از علماى اهل سنّت اشاره شده است كه در دو دستهء مذكور جاى نگرفتهاند . ابو حنيفه ، نعمان بن ثابت ( 150 ه ) . ابو حنيفه ، نعمان بن ثابت بن زوطى كوفى ، مولى بنى تيم الله از ابناى فارس در سال 80 ه به دنيا آمد و در سال 150 ه از دنيا رفت . او در دورهء خلافت امويان و عباسيان مىزيست و از تابعان تابعين بود و بنا بر قولى از تابعين . ابو حنيفه ، أنس بن مالك را درك كرده و از او حديث « طلب العلم فريضة على كلّ مسلم » را نقل كرده است . وى امام « اهل رأى » فقيه أهل عراق و بنيانگذار مذهب حنفى است . او حديث و فقه را از بزرگان علما چون حمّاد بن أبى سليمان فرا گرفت . از
83
نام کتاب : تاريخ فقه و فقها ( فارسي ) نویسنده : أبو القاسم گرجي جلد : 1 صفحه : 83