( پنجم شهر رمضان ب خ ط م س ى ح - 93 ) .
تاريخى كه براى تحرير نسخه به حروف جمل نوشته شده اگر به عدد مرقوم داريم اعداد ( 2 - 600 - 9 - 40 - 60 - 10 - 8 ) به دست مىآيد كه حاصل جمع آنها 729 مىشود و چون با عدد 93 جمع گردد مجموع 882 مىشود . و اين تاريخ براى تحرير اين نسخه درست نيست ، و مسلما نسخه چند قرن بعد نوشته شده ، مگر آن كه حرف ( ب ) را نادرست دانسته و گوئيم صحيح ( ت ) است در اين صورت حاصل جمع به ( 1210 ) بالغ مىگردد كه از ظاهر خط چنين بر مىآيد كه تاريخ كتابت نسخه در همين حدود يعنى پنجم شهر رمضان سال 1220 باشد . اين نسخه هم به تاريخ انبيا و ملوك مانند دو نسخهء ديگر ختم مىشود .
اين نسخه با نسخهء ( د ) در بيشتر مواضع مطابق و برابر است و چنان مىنمايد كه يكى از روى ديگرى نوشته شده است . و يا آنكه هر دو از روى نسخهء ثالثى استنساخ شده باشد . و نشان اين نسخه در چاپ حاضر ( خ ) است .
اين بود صورت نسخهائى كه كتاب حاضر با آنها مقابله و تصحيح شده است .
مطلب ديگرى كه لازم است تذكر داده شود اين است كه تاكنون از اصل عربى تاريخ نرشخى و همچنين از ترجمهء آن پيش از تلخيص نام و نشانى به دست نيامده و در فهرستهاى منتشر شده هم اشاره‌اى بوجود اصل عربى و ترجمهء قباوى نشده است .
و آنچه موجود و در دست است همين تلخيص محمد بن زفر بن عمر است كه به نام تاريخ بخاراى نرشخى معروف شده است . و از همين تلخيص هم نسخهء كهن و قديمى تاكنون در جائى نشان داده نشده است .
فراى در مقدمهء ترجمهء خود بيست و يك نسخهء خطى از اين تلخيص كه در در كتابخانه هاى بزرگ جهان موجود و غالبا به نظرش رسيده صورت داده كه شش نسخه از آن صورت نسخه هائى است كه وصف آنها در اينجا شد . و در اين فهرست تاريخ قديمترين نسخه را 1805 م ( 1220 ه ) و جديدترين نسخه را 1900 م ( 1318 ) ذكر كرده است [1] .

[1] - مقدمهء ترجمهء انگليسى تاريخ نرشخى از ريچاردفراى ص 15 - 16

مقدمه 27