مواردى از تاريخ و جغرافياى وى بر اين مطلب گواه است . [1] يعقوبى حديث غدير خم و حديث « ثقلين » و تفسير آن به « كتاب خدا و عترت » را روايت كرده [2] ، و نيز نزول آيهء : « اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى و رضيت لكم الاسلام دينا » [3] را در روز نصب امير المؤمنين على بن ابى طالب صلوات الله عليه ، در غدير خم تصريح كرده است [4] . يعقوبى در خلفاى راشدين جز از على بن ابى طالب عليه السلام تعبير به « امير المؤمنين » نمىكند ، و به همين شواهد در مآخذ مختلف به شيعه بودن وى تصريح كرده‌اند .
بگفتهء هوتسما وى بطور قطع شيعى مذهب و از پيروان مذهب جعفرى يا فرقهء موسويه كه در كتاب ملل و نحل شهرستانى ص 127 ذكر شده بوده است .
سارتن پس از آنكه يعقوبى را بعنوان « مورخ و جغرافى دان شيعه » معرفى مىكند ، مىگويد : از لحاظ شيعه بودن وى اين كتاب جالب توجه است ، چه بيطرفانه و با علاقهء خاص نوشته شده . [5] جرجى زيدان مىنويسد : از مزاياى تاريخ وى علاقه بر قدمت آن ، اين است كه مؤلف آن شيعى مذهب است و از عباسيان چيزها مىنويسد كه ديگران از ذكر آن پرهيز مىكنند .
يعقوبى در جلد دوم تاريخ قسمتى از خطب و رسائل ، يا كلمات قصار رسول اكرم و هر يك از ائمهء شيعه را تا امام رضا عليه السلام ذكر مىكند ، و در حوادث سال 254 نيز وفات امام هادى را ذكر كرده است ، اما از وفات امام جواد كه بايد در حوادث سال 220 هجرى ذكر مىشد ، اثرى نيست و احتمال مىرود كه اين هم از افتادگيهاى نسخهء اصل باشد نه از غفلت مؤلف ، فقط در ذيل خلافت مأمون و

[1] - ر . ك . ص 375 ، 379 ، 415 ، 508 ، 512 ، 522 ، 527 . و در البلدان چاپ نجف ص 48 و موارد ديگر .
[2] - ر . ك . ص 508
[3] - س مائده ، ى 3
[4] - ر . ك . ص 402
[5] - ر . ك . مدخل سارتن ج 1 ص 607

مقدمهء مترجم 20