بود .
آنگاه سال دويست و سوم در آمد .
< فهرس الموضوعات > سخن از خبر حوادثى كه به سال دويست و سوم بود < / فهرس الموضوعات > سخن از خبر حوادثى كه به سال دويست و سوم بود از جمله حوادث اين سال درگذشت على بن موسى بود .
< فهرس الموضوعات > سخن از سبب درگذشت على بن موسى < / فهرس الموضوعات > سخن از سبب درگذشت على بن موسى گويند : مامون از سرخس برفت تا به طوس رسيد . وقتى آنجا رسيد چند روزى به نزد قبر پدرش بماند . آنگاه على بن موسى انگورى خورد و بسيار بخورد و ناگهانى درگذشت [1] و اين در آخر صفر بود . مامون بگفت تا او را به نزد قبر رشيد به خاك كردند و در ماه ربيع الاول به حسن بن سهل نوشت و به دو خبر داد كه على بن موسى درگذشته و غم و مصيبت خويش را از درگذشت وى بگفت . به

[1] گفتهء طبرى دربارهء سبب درگذشت حضرت رضاى آل محمد با گفته مورخان ديگر و سير وقايع آن دوران هم آهنگ نيست . ابن اثير از مسموميت سخن آورده ( الكامل چاپ بيروت 1385 ح 6 ص ابن حجر صريح ميگويد كه على بن موسى در سناباد شهيد شد ( تهذيب التهذيب . چاپ حيدر آباد ح 7 ص سمعانى نيز ميگويد كه امام با آب انار مسموم شد ( انساب ورق ، سير وقايع نيز مؤيد و شاهد قضيه است . مأمون در تصارم امين به يارى خراسانيان توفيق يافت كه دل با علويان داشتند و به حكم ضرورت به وليعهدى حضرت رضا تن داد اما عباسيان و عربان شمالى مخالف بودند بغداد بشوريد همه قلمرو آن سوى بغداد در خطر بود . مأمون وقتى سوى بغداد ميرفت حضرت را مانع مقاصد خويش در كار جلب مخالفان ميديد و مقبول مينمايد كه بشيوهء ديگر عباسيان در كار محو مخالفان و خاصه علويان وى را از ميان برداشته باشد . شهادت مورخان معتبر نيز قضيه را تأييد و تصريح مىكند كه عدول از آن نه موجه است نه معقول .

5675