سخن از سبب قيام محمد ابن ابراهيم بن طباطبا در اين باب اختلاف كرده‌اند : بعضىها گفته‌اند سبب قيام وى آن بود كه مأمون ، طاهر بن حسين را از كار ولايتهايى كه گشوده بود و به دست داشت برداشت و حسن بن سهل را سوى آن فرستاد و چون چنين كرد كسان در عراق با همديگر سخن كردند كه فضل بن سهل بر مأمون تسلط يافته و وى را در قصرى جاى داده و از خاصه و عامه مردم خاندان و سرداران معتبرش نهان داشته و كارها را به هوس خويش به سر مىبرد و به راى خويش كار مىكند ، نه او . از اين رو كسانى از بنى هاشم و سران مردم كه در عراق بودند از اين خشم آوردند و تسلط فضل بن سهل را بر مأمون تحمل نكردند به اين سبب بر حسن بن سهل جرئت آوردند و در شهرها فتنه ها برخاست و نخستين كسى كه در كوفه قيام كرد ابن طباطبا بود كه از او ياد كردم .
به قولى سبب خروج وى آن بود كه ابو السرايا از مردان هرثمه بود كه در كار مقرريهاى وى تعلل كرد و آن را به تاخير برد . ابو السرايا از اين خشم آورد و سوى كوفه رفت و با محمد بن ابراهيم بيعت كرد و كوفه را گرفت و مردمش با وى پيمان اطاعت كردند . محمد بن ابراهيم در كوفه بماند و مردمان اطراف كوفه و بدويان و ديگران سوى وى رفتند .
و هم در اين سال حسن بن سهل ، زهير بن مسيب را با يارانش به كوفه فرستاد ، در آن وقت كه ابن طباطبا وارد كوفه شد عامل آنجا سليمان بن ابو جعفر منصور بود از جانب حسن بن سهل و خالد بن محجل ضبى ، در آنجا جانشين سليمان بود ، و چون خبر به حسن بن سهل رسيد با سليمان خشونت كرد و او را ضعيف شمرد و زهير بن مسيب را باده هزار سوار و پياده فرستاد و چون سوى آنها روان شد و خبر حركتش رسيد ، براى حركت به مقابلهء او آماده شدند و چون نيروى برون شدن نداشتند

5629