نام کتاب : تاريخ الطبرى ( تاريخنامه طبرى ) ( فارسي ) نویسنده : محمد بن جرير الطبري جلد : 1 صفحه : 297
خلق از ايشان بترسيدند ، چنان كه خداى عزّ و جلّ گفت : * ( فَلَمَّا أَلْقَوْا سَحَرُوا أَعْيُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَجاؤُ بِسِحْرٍ عَظِيمٍ 7 : 116 ) * . حقّ تعالى همى گويد : جادويى كردند عظيم بزرگ . و آن چيزى كه خداى عزّ و جلّ آن را عظيم خواند بنگر تا چه بزرگ بود . پس ايشان سوگند بخوردند به بزرگى فرعون كه ما غالبتريم . چون خلق بترسيدند از آن ماران ، و ديگر جاى گفت : * ( فَإِذا حِبالُهُمْ وَعِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْه من سِحْرِهِمْ أَنَّها تَسْعى 20 : 66 ) * . چنان دانستند كه آن همه رسنها ماراناند كه آهنگ خلق دارند كه همه را فرو برند . * ( فَأَوْجَسَ في نَفْسِه خِيفَةً مُوسى 20 : 67 ) * . موسى نيز بترسيد . اكنون ببايد دانستن كه موسى از چه بترسيد ، هر چند اندر اين كتاب اين نكته ياد نكرده است ، اگر گويى كه موسى از آن ترسيد كه آن به چشم او هول آمد و بر دلش بيمى افتاد ، نشايد گفتن كه موسى را عيب بود كه از جادويى جادوان بترسيد ، و او پيغمبر خداى . و اگر گويى از آن بترسيد كه ايشان او را غلبه كنند ، شايد گفتن كه موسى ترسيد كه جادويى نبوّت را غلبه كند ، و نه از آن ترسيد كه از كار خويش به شكّ بود و ندانست كه آن او حقّ است و از آن ايشان باطل . نه از اين رويها بترسيد ، و لكن موسى از نادانى خلق ترسيد ، ايدون گفت كه جادوان اين خلق را از اين ماران بترسانيدند و همى دانند كه اين جادويى است ، ترسم كه من يك چوب را مار كنم اين خلق چنان دانند كه آيت من نيز همچنان است كه از آن ايشان [ ترس ] . موسى بدين معنى از نادانى خلق بود كه ايشان چون آيت پيغمبرى ببينند ، آن را نيز جادويى پندارند . خداى عزّ و جلّ گفت : * ( لا تَخَفْ إِنَّكَ أَنْتَ الأَعْلى . وَأَلْقِ ما في يَمِينِكَ تَلْقَفْ ما صَنَعُوا إِنَّما صَنَعُوا كَيْدُ ساحِرٍ وَلا يُفْلِحُ السَّاحِرُ حَيْثُ أَتى 20 : 68 - 69 ) * . آنكه در دست دارى بيفگن ، آن عصاى تو كه اين همه كه ايشان كردند بيوبارد و بخورد همه را . * ( فَأَلْقى مُوسى عَصاه فَإِذا هِيَ تَلْقَفُ ما يَأْفِكُونَ 26 : 45 ) * . موسى عصا از دست بيفگند ، [ a 57 ] آن عصا مارى گشت و آن همه چوبها و رسنها ناپديد و نيست شد . * ( فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ . فَغُلِبُوا هُنالِكَ وَانْقَلَبُوا صاغِرِينَ 7 : 118 - 119 ) * . چون حقّ و آيت پيغمبرى بيامد ، آن جادوان همه مغلوب شدند و موسى ايشان را غلبه كرد . * ( فَأُلْقِيَ ) *
297
نام کتاب : تاريخ الطبرى ( تاريخنامه طبرى ) ( فارسي ) نویسنده : محمد بن جرير الطبري جلد : 1 صفحه : 297