عزّ الدّين ابن اثير كه كتاب الكامل فى التاريخ او به گونه‌اى تلخيص و تهذيب تاريخ بزرگ طبرى است ، و خود تا روزگار زندگى خود كه به سال 630 ه - ق . به پايان آمده آن را كامل و حوادث را نقل نموده است ، مىنويسد :
ابتدا كردم به تاريخ بزرگ تأليف امام ابو جعفر طبرى ، زيرا كتاب مذكور در نزد عموم محقّقان مورد اعتماد و در موارد اختلاف محلّ رجوع است . . . و من از ميان همگى مورّخان به طبرى اعتماد كردم زيرا وى از روى حق و صواب در اين فن پيشوا ، و از روى حقيقت و واقع جامع علوم و فنون مىباشد .
نلدكه خاور شناس نامدار كه خود در چاپ متن عربى تاريخ طبرى ، بخش ساسانيان ، اهتمام ورزيده است و آن را در اثرى مستقل مورد بحث و بررسى قرار داده ، مىگويد :
تاريخ او التقاط مواد و مطالب فراوانى است كه با كوشش فوق العاده‌اى فراهم آمده است . مطالب منابعى كه با يك ديگر اختلاف داشته‌اند ، در آن تحرير و تهذيب نشده بلكه در كنار يك ديگر گذاشته شده است . اما همين وضع ارزش كار او را در نظر ما تا اندازهء زيادى بالا برده است ، زيرا با اين ترتيب اخبار كهن مطمئنتر و موثّقتر از آن به دست رسيده است كه مورّخى براى تعديل و تطبيق آن رنج و كوشش به كار مىبرده است .
ارزش عمدهء تاريخ طبرى در شرح و بيان بسيار مفصّل تاريخ اسلام از آغاز ظهور پيغمبر اسلام به بعد است . هيچ كتاب عربى ديگر نمىتواند از اين نظر با آن دعوى برابرى كند .
بازگفتن روايتهاى چندگونه از سوى طبرى ، گاه مورد ايراد كسانى بوده است كه

مقدمه 29