- كنز العمال ج 5 ص 509 11507 - مغيرة بن سفاح بن مثنى شيبانى روايت مىكند : زرعة بن نعمان ( يا نعمان بن زرعه ) درباره نصاراى بنى تغلب با عمر صحبت كرد . عمر تصميم داشت از آنها جزيه بگيرد ، آنها هم در ديگر شهرها پراكنده شدند . نعمان بن زرعه به عمر گفت : بنى تغلب عرب هستند كه جزيه دادن براى آنها خيلى زور دارد و كسر شأن آنها است . مضافا به اينكه آنها دامدار و كشاورزند و اهل مال و تجارت نيستند ، و از طرف ديگر آنها دشمن دارند ، و با اين كار دشمنان آنها را بر عليه آنان يارى نكن . بهمين خاطر عمر با آنان مصالحه كرد كه به جاى جزيه ، زكات بدهند . و با آنها شرط كرد ، ديگر بچه‌هاى خود را نصرانى نكنند . مغيره مىگويد : على ( عليه السلام ) فرمود : اگر فراغتى پيدا كنم . با بنى تغلب خواهم جنگيد و زنان و فرزندان آنها را به اسيرى خواهم گرفت ، زيرا آنها عهد خود را زير پا گذاشتند ، ما هم ديگر در مقابل آنها تعهدى نداريم ، زيرا بچه‌هاى خود را نصرانى ( مسيحى ) كردند .
11519 - داود بن كردوس مىگويد : بعد از آنكه بنى تغلب از فرات گذشته و قصد ملحق شدن به روم را داشتند ، با عمر مصالحه كردند با اين شرائط كه بچه‌هاى خود را مسيحى نكنند و كسى را مجبور به پذيرش دينى غير از دين خود نكنند و اضافه بر هر يك درهم از بيست درهم ، يك دهم ديگر هم بدهند .
ابن قدامه عمر را تخطئه مىكند كه بين نصاراى عرب و غير عرب تبعيض قائل مىشود ! !
- المغنى ج 10 ص 571 ابو يوسف مىگويد : از عرب نبايد جزيه گرفت ، زيرا آنها مفتخرند كه با پيامبر صلى الله عليه ( وآله ) وسلم از يك قبيله‌اند .
( اما اين حرف درست نيست ) دليل ما اينست كه اولا آيه قرآن گرفتن جزيه را از عرب جايز مىداند . دوم آنكه پيامبر صلى الله عليه ( وآله ) وسلم خالد بن وليد را به سوى دومة الجندل فرستاد ، او هم رهبر آنان را گرفت و به شرط جزيه دادن با او مصالحه كرد ، در حاليكه آنها عرب بودند . همچنين جزيه از نصاراى نجران مىگرفتند ، در حاليكه آنان عرب بودند . فرستادن معاذ به يمن

975