و مسافرتهاى گوناگون براى كسب علوم و فنون متداول عصر . شكى نيست كه هر طالب علم و فضيلتى كه روش طبرى را سرمشق قرار دهد و مانند طبرى و هزاران تن ديگر از دانشمندان جهان هدف و غرض خود را در تحصيل علم ، عشق و علاقهء به خود علوم و ادبيات قرار دهد و در راه فرا گرفتن دانش و فرهنگ از كوشش و زحمت دريغ ندارد و از زحمات و مشقات نهراسد ، بمقام و مرتبه‌اى نظير مقام و درجهء طبرى و ساير بزرگان دانش و ادب خواهد رسيد و از مزاياى بىشمار علم و هنر بهره‌مند خواهد شد .
خوشبختانه با فاصلهء بسيارى كه بين عصر ما با زمان طبرى در ميان است ، معهذا مآخذ و منابعى در دست داريم كه بطور مشروح و مبسوط شرح زندگانى علمى و كيفيت دوران تحصيل و چگونگى اخلاق و رفتار طبرى و قضايا و حوادثى كه در روزگار تحصيلى براى وى پيش آمده است و همچنين مسافرتهاى او را براى درك محضر اساتيد و استماع احاديث و اخبار و آثار و مؤلفات او را ضبط كرده و براى سرمشق طالبان علم و ادب و دانشجويان در دسترس گذارده است .
ياقوت حموى در كتاب « ارشاد الاريب الى معرفة الاديب » معروف به « معجم - الادباء » شرحى ممتع و جامع دربارهء زندگانى طبرى و مقام علمى و آثار و تأليفات و سيره و اخلاق وى نوشته است . اهميت و اعتبار مطالب اين كتاب از آن جهت است كه بيشتر آنها منقول از گفتهء پسر طبرى بنام عبد العزيز بن محمد طبرى [1] و يكى از شاگردان او بنام ابو بكر بن كامل است . مأخذ عمدهء نويسندهء اين اوراق نيز در گردآورى اين رساله كتاب ياقوت مىباشد .
آغاز دوران تحصيلى و چگونگى فرا گرفتن علوم و آداب ابو بكر بن كامل شاگرد طبرى حكايتى نقل مىكند كه طبرى در آن آغاز تحصيل خود و چگونگى آن را بيان كرده است .
چون اين حكايت مشتمل است بر نخستين دورهء تحصيل طبرى ، و فرا گرفتن وى پاره‌اى از مقدمات را در سنين كودكى و توجه و علاقه‌اى كه مردمان در آن زمان بتعليم و تهذيب

[1] بگفتهء ياقوت حموى : عبد العزيز بن محمد طبرى كتابى مخصوص در سيرت و اخلاق پدرش تأليف كرده و نيز ابو بكر بن كامل كتابى در احوال و اخبار طبرى نوشته بوده است . مأخذ ياقوت دو كتاب نامبرده بوده و از آنها استفاده كرده است . )

11