( ايدئولوژى ) معين و مشخص برخوردار نيستند . در جامعهء ما يك محور آرمانى و فكرى كه بتواند رفتار اجتماعى و خوبى ( كذا ) و كردار ما را در جهت معينى استوار سازد و خوب و بد و زشت و زيبا و پسنديده و ناپسند و شايسته و ناشايست را از يكديگر مجزا كند وجود ندارد .
دين به صورت يك سلسله تشريفات نه به صورت يك مكتب الهام بخش اخلاق و عمل نيك :
در جامعهء ما هر كسى براى خودش دنيايى و دينى و مذهبى و حزبى و مرامى و مسلكى و آيينى و آرمانى دارد و هرطور كه سودش ايجاب كند قضايا و مسائل را از ديدگاه خاص خودش مىسنجد و تعبير مىكند و تصميم مىگيرد و اجرا مىكند . گروهى اصلًا پايبند به دينى و ايمانى و مرامى و مسلكى نيستند . گروهى ديگر دين دارند ولى دينى كه فقط به ظواهر كار دارد . براى اينان دين يعنى شربت نذرى و روضه خوانى و زيارت و سينه و زنجيرزنى و چند قران صدقه و سالى يكى دو بار اطعام مساكين پرسروصدا . اينان تا اينجا ديندارند و خيلى هم ديندارند ولى وقتى پاى راستى ، درستكارى و نخوردن پول نزول و تشخيص مال حرام از حلال و ياد نكردن سوگند دروغ به ميان آيد ، از هر كافر حربى كافرترند .
متظاهران به مرام و حزب و مسلك :
گروهى به اصطلاح روشنفكرند و اهل مسلك و آرمان ( ايدئولوژى ) و حزب و كميته‌اند ولى مسلك و حزب براى آنها يعنى شغل دولتى .
اينان گرد هم مىآيند و به نام آرمان و مسلك پستهاى دولتى را ميان خود تقسيم مىكنند و اگر زمانى خللى در اين تقسيم بندى حاصل شد آناً قبله عوض مىكنند .
نسل نو و به اصطلاح روشنفكر و مقلد ميمون - صفت غرب :
گروهى از مردم به اصطلاح نسل نوند و روشنفكرند . اينان همانها هستند كه تفالهء انديشه هاى سياه و قى كرده هاى فكر منحطترين آدمهاى جهان غرب را به خود مىبندند و با مهوّعترين ژستها اداى هيپىهاى آوارهء مغرب زمين را درمىآورند .
گروهى بدون اينكه عميقاً به فلسفه هاى غرب وارد باشند ، براى تظاهر و بزرگ نمايى سخنى از « پوچى » به ميان مىآورند و با دود حشيش و گرد هروئين و نشئه ترياك روزها را به شب و شبها را به روز مىپيوندند بدون آنكه به اندازهء مگسى در جامعهء خود مؤثر باشند .

434