زوجها ان ينفق حياته فى السجن .
خلئى كه فلسفهء اگوست كنت در روحش ايجاد كرد :
فاشعل هذا الحب مشاعره و لوّن فكره بلون جديد فاخذ يمجدالشعور و يضعه فى منزلة اسمى من العقل باعتباره وسيلة الاصلاح وانتهى الى ان العالم لايمكن تقويمه الا بدين جديد ( نه به عقل و علم و نه به دين قديم كه با فلسفه تحققى و قانون حالات سه گانه اگوست كنت ناسازگار بود ) يغذّى نزعة الايثار الخافتة الضعيفة ، بان يقدّس الانسانية و يتخذ منها موضوعاً للعبادة .
انسان پرستى اگوست كنت :
و لقد قضى كونت ( هكذا ) ايام كهولته فى التمهيد لهذا الدين الجديد - دين الانسانية - فوضع له نظاماً دقيقاً مفصلًا فى تكوين القساوسة و اقامة الصلاة و سائر الشعائر و اقترح تقويماً جديداً نستبدل ( كذا ) فيه باسماء الالهة الوثنية و قديسى العصور الوسطى اعلام الرقىّ البشرى . » .
در ( سير حكمت در اروپا ) جلد 3 ، صفحه 113 مىگويد : .
« اگوست كنت . . . از حسن معاشرت عارى بود ، حتى مصاحبت زوجه هم براى او ناخوش واقع شد اگرچه ظاهراً تقصير از طرف خود او بوده است . در هر حال پس از چندين سال همسرى از هم جدا شدند . در چهل و هفت سالگى به زن جوانى دل باخت و آن زن پيش از آن كه مزاوجت واقع شود درگذشت اما دانشمند تا آخر عمر مهر او را از دل بيرون نساخت . روزى سه بار مرتباً با سوز و گداز از او ياد مىكرد و هفته اى يك بار به زيارت خاكش مىرفت و از اين رو ذوق محبت چشيد و تغيير حالى پيدا كرد كه شايد در افكارش هم تأثير بخشيده باشد . » .
در صفحه 112 مىگويد :
« در بيست و هشت سالگى مجلس درسى در خانه خود فراهم كرد كه عقايد علمى و فلسفى خويش را بيان نمايد . تحقيقاتش چنان قابل

385