إسم الكتاب : يادداشتهاى استاد مطهرى ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 516)

4 . مسأله [ ولاى ] اهل كتاب .
مسأله زن و مرد :
5 . آيا در مكتب انسانيت بايد تفاوتى ميان زن و مرد وجود نداشته باشد و بايد اخلاق و تربيت و حقوق و تكاليف دوجنسى باشد يا يك جنسى ، فقط خود آنها دوجنسى باشند ولى همه چيز يك جنسى باشد ؟ .
هر فردى از انسان نوعى مستقل است :
6 . سخن صدرالمتألهين در اينكه هر انسانى نوعى مستقل است و انسانيت يك مقام معلوم ندارد و اهل يثرب انسانيت مقامى ندارند .
انسان زيست شناسى و انسان معنوى :
7 . انسان را اگر از جنبه بيولوژيكى [1] بسنجيم و بيولوژى انسان را محترم بشماريم ، هيچ فرقى ميان هيچ دو انسان و يا گروههاى انسانها نمىتوانيم بگذاريم : انسان ستمگر و انسان ستمكش ، انسان نو و انسان كهنه ، انسان عالم و انسان جاهل ، انسان پاك و پرهيزكار و انسان ناپاك و آلوده ، انسان فعال و انسان تنبل ، انسان استثمارگر و انسان استثمارشده ، انسان مجاهد و انسان راحت طلب .
ولى همانطور كه صدرالمتألهين فرموده است ، در ميان افراد هيچ نوعى اين قدر تفاوت و اختلاف وجود ندارد كه در ميان افراد نوع انسان هست . نيكيهاى بزرگ و بديهاى بزرگ همه در انسانهاست و از انسانهاست . به عصر خودمان مثال بزنيم : دو انسان در عصر خود سراغ داريم كه هيچ كدام نه اهل مملكت ما هستند و نه اهل دين و مذهب ما و نه اهل قاره ما ، ولى در عين حال ما دربارهء آنها قضاوتهاى بسيار مختلفى داريم يكى در نظر ما ارزش و مقام عالى فوق العاده دارد و مظهر فضيلت است و ديگرى پست و منفور است و مظهر دنائت و جنايت است : لومومبا و چومبه . اين دو انسان از نظر بيولوژيكى تفاوتى ميان آنها نيست ، يعنى ما از آن نظر [ درباره ] اينها دو نظر مختلف نداريم كه يكى مثلًا گروه خونش چنين است و ديگرى چنان ، بلكه از نظر خصال و صفات است . پس معلوم مىشود انسانيت از آن جهت كه

[1] . الكسيس كارل در كتاب ( انسان موجود ناشناخته ) مدعى است كه حتى انسان زيست شناسى هم شناخته نشده است .

381