جلسهء محترمى است به يادبود جوان مسلمانى كه طالب علم و دانش بوده و در حين انجام وظيفهء دانشجويى دور از وطن و پدر و مادر در اثر يك حادثهء پيش بينى نشده درگذشته است ، پدر و مادر و خويشان و دوستان خود را داغدار نموده است . ما براى آن مرحوم از خداوند متعال طلب رحمت مىكنيم و براى بازماندگان آن مرحوم نيز از خداوند صبر و اجر مسئلت مىنماييم .
اين گونه حوادث كه انسان در نيمه راه زندگى به كام مرگ برود براى همهء طبقات پيش مىآيد ، ما خود در ده پانزده سالهء طلبگى كه در حوزهء علميهء قم تحصيل مىكرديم چند حادثه نظير اين حادثه را مشاهده كرديم كه طلبهء جوانى در ديار غربت و دور از پدر و مادر و خويشاوندان از دنيا مىرفت و دوستانش ناراحت مىشدند . ولى من همواره در آنجا در اين گونه حوادث شاهد يك نوع احساسى بودم كه اين گونه درگذشتها را قابل تحمل و احياناً مطبوع و مغبوط مىكرد . در چنين حوادثى آيهء كريمه اى كه قرائت كردم زياد به خاطرها مىآمد ، همه به هم مىرسيدند و مىگفتند : بلى ، فلانى مصداق اين آيه واقع شد : « وَمن يَخْرُجْ من بَيْتِه مُهاجِراً الَى الله وَرَسولِه ثُمَّ يُدْرِكْه الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أجْرُه عَلَى الله » . فلانى شهيد از دنيا رفت ، در نيمه راه حركت به سوى خدا مرد ، خداوند وعده داده است كه هركس به سوى خدا و رسول سفر كند و در نيمه راه ، اجل او را دريابد ، عهده دار اجر و پاداشش خداست .
در اين آيه نكته اى است : نفرمود هركس به مدينه هجرت كند ، فرمود هركس به سوى خدا هجرت كند ، كسى كه هدف و مقصودش خدا باشد .
در صدر اسلام كه تنها مدينه دارالاسلام بود و مسلمانان موظف بودند كه به آنجا مهاجرت كنند ، مهاجرت مىكردند ، و براى هجرت اهميت و منزلت فوق العاده اى قائل بودند ، ولى رسول اكرم براى اينكه جمعيت را از اشتباه بيرون آورد و حساب معنوى دين را از حسابهاى ظاهرى دنيايى جدا كند ، جمله اى فرمود كه مضمونش اين است : « انّما الاعمال بالنّيّات ، لكلّ امرئ ما نوى . فمن هاجر الى الله و رسوله فهجرته الى الله و رسوله ، و من كان هجرته لدنيا يطلبها أوامرأة يزوّجها فهجرته الى ما هاجر

24