نام کتاب : يادداشتهاى استاد مطهرى ( فارسي ) نویسنده : مرتضى مطهري جلد : 1 صفحه : 258
اينكه مىگويد : « و يجب على العامة تقويته » در مطلق احتسابها جارى است ، يعنى هر متصدى امر حسبى را بايد تقويت كرد . 27 . بعضى از امورى كه در شماره 25 از امور حسبيه شمرده شد مثل عده زنها در حقيقت داخل در امورى كه جامعه حق مراقبت دارد نيست بلكه فردى محض است و مادامى كه خلافش ظاهر و ثابت نشده است كسى حق مداخله ندارد . به طوركلى حدود اين مطلب بايد روشن شود كه در چه مسائلى جامعه حق نظارت بر اجرا دارد و در چه مواردى حق ندارد و فقط در زمينه اى كه تخلف ثابت مىشود حق مداخله دارد يادداشت امر به معروف 28 . عناوينى كه در باب امر به معروف و نهى از منكر مورد بحث فقهاست عناوين ذيل است : . الف . آيات و اخبار باب . ب . تعريف معروف و تعريف منكر . ج . آيا وجوب آن عينى است يا كفايى ؟ . د . انقسام امر به معروف به واجب و مندوب به خلاف نهى از منكر . ه . شرايط وجوب : علم و آگاهى كه ما يفسده اكثر مما يصلحه نباشد ، تجويز تأثير ، اصرار فاعل ، عدم مفسده ( ضرر ) . و . مراتب انكار : اعراض و هَجْر ، نصيحت و پند ، ضرب و جرح . ( مراتب امر را نيز بايد افزود كه گاهى لفظى است و گاهى عملى . هر يك از لفظى و عملى گاهى مستقيم است و گاهى غيرمستقيم يعنى مصداق « كونوا دعاة للناس بغيرالسنتكم » است . و مستقيم گاهى مقرون به لطف و مهربانى است و گاهى توأم با خشونت و احياناً قيام و انقلاب . و به هرحال گاهى فردى است و در زمينه و حوزه زندگى فرد است و گاهى اجتماعى است و در شعاع زندگى اجتماعى است ) . 29 . راجع به اينكه اسلام عمل مىخواهد نه حرف ، آيه [ 53 ] از
258
نام کتاب : يادداشتهاى استاد مطهرى ( فارسي ) نویسنده : مرتضى مطهري جلد : 1 صفحه : 258