وقت واگشت حديبيّه رسول ( صلى الله عليه وآله و سلم ) * در تفكر بود و غمگين و ملول ناگهان اندر حق شمع رُسُل * دولت انا فتحنا زد دهل ( 1 ) و اين تفسير موافق تفاسير عامّه است ، آنها هم ذكر ملال رسول ( صلى الله عليه وآله و سلم ) را نكرده‌اند .
بعد چند سطر مىگويد در عنوان : تفسير خبر لاتفضلونى على يونس بن متى :
گفت پيغمبر كه معراج مرا * نيست از معراج يونس اجتبا ( 2 ) آن من بالا و آن او بشيب * زانكه قرب حق برون است از حسيب قرب نه از پايين به بالا جستن است * قرب حق از حبس هستى رستن است ( 3 ) معنى حديث اين است كه رسول ( صلى الله عليه وآله و سلم ) مىفرمايد كه : مرا فاضل‌تر از يونس مگوييد .
اين مضمون نه با عقل سازش دارد ، نه با نقل ، و حال آنكه لازم مىآيد كه احدى از انبياء بر ديگرى افضل نباشد ، و اين خلاف ضرورى اديان و كتاب است كه :
تلك الرسل فضلنا بعضهم على بعض . ( 4 ) مسلمانان پيغمبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) را أفضل اولوالعزم مىدانند ، بلكه شيعه ، ائمه اطهار ( عليهم السلام ) را هم بر ايشان افضل مىدانند .
بلى قرب حق از حبس هستى رستن است ، ليكن رستن هر كسى با ديگران تفاوت دارد ، مقام لى مع اللّه و لو كشف الغطاء با مقام و لكن ليطمئن قلبى تفاوتها دارد ، مقام فناء فى اللّه مراتب دارد .
بارى حديث از طريق شيعه نيست ، در مقام تحقيقى نيستم ، اشاره شد .

1 - مثنوى ، دفتر سوّم ، 4503 . اين دو بيت در نسخه نيكلسون يك بيت است به اين صورت : وقت واگشت حديبيه بذُل * دولت انا فتحنا زد دهل 2 - مقصود اين حديث است : لاينبغى لأحد أن يقول أنا خير من يونس بن متى . ( مسند أحمد ، ج 1 ، ص 205 و . . . به نقل از كتاب احاديث مثنوى ، ص 102 ) . 3 - مثنوى ، دفتر سوّم ، 4512 . 4 - بقره / 253 .

555