إنّى لقليل الرواية للاشعار . ( 1 ) « من كم شعر مىخوانم و يا حفظ دارم . » و محقّق حلّى ( رحمه الله ) به واسطه توبيخى كه از پدر خود در ابتداى امر در مورد اقبال به شعر شد ، دست از شاعرى كشيد ; پدر محقّق در جواب يكى از اشعار محقّق - كه براى پدر فرستاده بود - نوشت :
« لئن احسنت فى شعرك لقد أسأت فى حقّ نفسك ، أما علمت أنّ الشعر صناعة من خلع العفّة و لبس الحرفة . . . » « اگر چه شعر خوب سرودى و لكن در حقّ خود بدى كردى ، آيا نمىدانى كه شعر صناعت كسى است كه عفّت را كنار زده و به بدبختى مبتلا شده است . . . » و خلاصه جناب محقّق حلّى شرايطى را براى شعر خوب ذكر مىكنند . ( 2 ) چنان كه مدح شعر خوب نيز در روايات وارد شده است ، كه :
إنّ من الشعر لحكما . ( 3 ) « همانا بعض از اشعار حكمت است . » و بعض اين گونه اشعار در مثنوى هم به چشم مىخورد . و پيغمبر اكرم ( صلى الله عليه وآله و سلم ) شعر لبيد را پذيرفتند كه گفته بود :
ألا كلّ شي ما خلا اللّه باطل * و كلّ نعيم لامحالة زائل « آگاه باشيد هر چه جز خدا است باطل است ، و هر نعمتى بدون ترديد نابود شدنى است » و پيامبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) درباره اين شعر فرمود : راست‌ترين كلامى كه عرب گفته است كلام لبيد است . ( 4 ) و همين طور اشعار حسّان بن ثابت الانصارى شاعر پيغمبر ( صلى الله عليه وآله و سلم ) .

1 - مروج الذهب 4 / 11 . 2 - سفينة البحار 1 / 705 . 3 - سفينة البحار 1 / 703 . 4 - سفينة البحار 2 / 503 .

480