نام کتاب : نقدى بر مثنوى ( فارسي ) نویسنده : سيد جواد المدرسي جلد : 1 صفحه : 385
بنى اسرائيل از كفر فرعون ، و كليم خداست ، آيا ممكن است او با فرعون و ابراهيم با نمرود و على ( عليه السلام ) با ابن ملجم كه أشقى الآخرين است آشتى داشته باشند ؟ به نظر نويسنده بهترين و مناسبترين آيه براى بيان حال موسى و فرعون اين آيه است كه مىفرمايد : هذان خصمان اختصموا فى ربّهم فالذين كفروا قطّعت لهم ثياب من نار يصبّ من فوق رؤسهم الحميم يصهر به ما في بطونهم و الجلود و لهم مقامع من حديد . ( 1 ) « اينان دو دشمنند كه ستيزه كردند در پروردگار خويش پس آنان كه كافر شدند بريده شد براى ايشان جامه هايى از آتش ، ريخته شود از فراز سرهاى ايشان آب جوشان . مىگدازد به آن آنچه در شكمهاى ايشان است و پوستهايشان ، و برايشان است گرزهايى از آتش . » و براى حضرت موسى اين آيه مناسب است كه مىفرمايد : إنّ اللّه يدخل الذين آمنوا و عملوا الصالحات جنّات تجرى من تحتها الأنهار انّ اللّه يفعل ما يريد . ( 2 ) « همانا خدا در آرد آنان را كه ايمان آوردند و كردار شايسته كردند باغهايى كه روان است زير آنها جويبارها همانا خدا مىكند آنچه را مىخواهد . » به هر حال تمام اشعارى كه از مثنوى ذكر كرديم يك هدف را دنبال مىكند و آن اثبات وحدت شخصى وجود و موجود است در حالى كه صريح آيات و روايات دوتا بودن خالق و مخلوق است و فطرت پاك نيز چيزى جز اين درك نمىكند ، و آنچه اين حضرات گفتهاند تنها موجب ضلالت و گمراهى مردم است ، به عنوان مثال بايزيد مىگويد : سى سال خداى را مىطلبيدم ، چون بنگريستم او طالب بود و من مطلوب . ( 3 )
1 - سوره حج آيه 19 - 20 - 21 . 2 - سوره حج ، آيه 14 . 3 - عارف و صوفى چه مىگويد ، 308 . نقل از تذكرة الاولياء 135 .
385
نام کتاب : نقدى بر مثنوى ( فارسي ) نویسنده : سيد جواد المدرسي جلد : 1 صفحه : 385