آن كار دشوارى است . و اگر شما به مسائل تقيّه در حضور جمعه و جماعت تأمّل كنيد سختى عمل به آن را درمى يابيد .
مرحوم شيخ المشايخ كاشف الغطاء عليه الرحمة مىفرمايد : جمعه قوم ( اهل سنّت ) صحيح است همانند غير جمعه از ساير نمازها به جهت تقيّه . ( 1 ) و اگر اوّل ظهر پيش از اقتداء به جمعه در مسجد اعظم نماز ظهر بخواند ، جايز بلكه مستحب است ، و اگر دو ركعت با آنها جمعه بخواند و بعد دور ركعت به آن ملحق كند جايز است . مىگويم : بلكه اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) همين طور عمل مىفرمود . ( 2 ) و همين طور جايز است اگر بعد از نماز جماعت با قوم در منزل اعاده كند ، چنانچه بعض علماء فرموده‌اند ، به هر حال اعمال تقيّه محتاج فهم و فراست بسيار است .
در اينجا براى روشن شدن اهميّت تقيّه و مشكل بودن اِعمال آن داستانى را نقل مىكنيم :
سائلى خدمت حضرت موسى بن جعفر ( عليه السلام ) آمد و درخواست كمك مالى كرد ، حضرت او را از راه بينش دينى امتحان كرد كه ( المعروف به قدر المعرفة ) ، از او پرسيد : اگر خواسته ات به تو واگذار شود از خداوند چه خواهى خواست ؟ گفت : تقيّه و اداء حقوق برادران مؤمن . فرمود : چرا محبّت و ولايت اهل بيت را آرزو نكردى ؟ گفت : براى آنكه اين را دارم ، امّا توفيق اِعمال تقيّه و اداء حقوق را ندارم ، حضرت فرمود : احسنت ، و عنايت مالى هم به او فرمود . ( 3 ) و در احوال معلّى بن خنيس آمده است كه تقيّه نكرد و افشاء اسرار نمود و بنى العباس او را كشتند . ( 4 ) حاصل كلام آنكه با نمونه‌هايى كه از اشعار مثنوى گذشت

1 - كشف الغطاء / 252 . 2 - وسائل الشيعه 5 / 44 ، باب 29 ، از ابواب نماز جمعه . 3 - سفينة البحار ، 1 / 610 « سخى » . 4 - تنقيح المقال 3 / 230 - 232 .

248