يكى دزدى و تظاهر به گناه مىكند ، تا فاسقش گويند و نفسش درهم شكند ( ملامتيّه ) .
همچنين ، بازار شهود و كرامت به وسيله همين سلوك و فناء داغ مىشود :
يكى بر آب راه مىرود . يكى در هوا پرواز مىكند . يكى خضر را از فضا به پايين مىكشد .
يكى تاريخ و زمان را معكوس سير مىكند و به آغاز آفرينش مىرسد .
يكى دَرِ بهشت را باز ، و آتش جهنّم را خاموش مىكند .
يكى زنده مىكند . يكى مىميراند . يكى از خدا مستقيماً الهام و وحى مىگيرد و . . .
خلاصه آشفته بازارى است .
به عبارت ديگر ، اصحاب خانقاه هر سخن يا كارى كه در حال عادى و در ميان مسلمانان نمىتوان گفت يا انجام داد ، به بهانه جذبه و فنا و محو ومحق و طمس و . . . اظهار كردند ، و در عين حال ، به قول صوفيّه ( مرصادالعباد ، مراحل السالكين ، معارف سلطان ولد و . . . ) بر آنها اعتراض ( و به تعبير برخى از آنها « گرفت » ) نيست !
به عبارت ديگر هر چه اساطير و افسانه در دنيابافته شده است ، در مورد سالكان و واصلان به صورت واقعيت گفته شده است .
در اينجا يادآورى يك نكته بجا و لازم است .
مقصود ما از اين مطالب ، انكار قدرتهاى روحى و اعمال فوق العاده صوفيان نيست . بدون شك در اثر مراقبه و تمركز و رياضت و تمرين و تقويت نيروهاى باطنى و استعدادهاى روحى ، انسان به مرحله‌اى مىرسد كه نوعى تسلّط و حاكميّت بر قوانين مادّى پيدا مىكند . و مىتواند در وراء قيدوبندهاى مادّى و فرمول‌هاى متعارف ، دست به كارهايى بزند كه از عهده انسان‌هاى عادى خارج است . البته اين هنر ، اختصاص به مشايخ صوفيان و خانقاه نشينان ندارد . بلكه اين گونه اعمال « فرامادّى » چيزى است كه كارِ هر روزه و معمولى مرتاضان و سالكان هندى و غيرهندى است . راه رفتن بر روى آب ، پرواز كردن در آسمان ، غذا و آب نخوردن به مدّت زياد ، از ما فى الضمير خبردادن ، اشياء بسيار سنگين را تنها با تمركز ( از راه دور ) برداشتن ، مسافت زياد را در زمان اندك

142