نوع اول - اشيايى كه كاملا از قلمرو اختيار او بيرون است ، مانند ستارگان كه شبانگاه در آنها مىنگرد ، يا يك جويبار خوش جريان كه در مقابل او با ناز و كرشمه به راه خود مىرود . در اين قبيل از اشياء عاشق واقعا و به طور طبيعى نمىتواند در خواص و ارتباطات و موجوديت اشياء تصرفى كند ، ولى از نظر قرار گرفتن آن اشياء در مقابل ديدگاه آن عاشق و كيفيتى كه در اين وضع براى خود مىگيرند ، بستگى به چگونگى حالت روانى عاشق دارد ، گاهى عشق روى همه اشياء پرده‌اى از ابهام مىكشد . گاهى ارتباطات مخصوصى در ميان آنها برقرار مىسازد . در اين گونه موارد اشيايى براى عاشق وجود دارد ، ولى تفسير كيفيت اين وجود با نظر عاشق تعيين مىگردد . گاهى ممكن است همهء اشياء از ديدگاه عاشق بر كنار بوده باشند ، گويى دنيايى وجود ندارد ، تا كيفيت و كميت و روابط گوناگونى در آن وجود داشته باشد .
در اين موارد است كه ايده آليستها ميدان وسيعى براى جولان خود پيدا مىكنند . و مىگويند : واقعيت همان است كه از ديدگاه ما ديده مىشود .
نوع دوم - اشياييست كه شخص عاشق به شكلى از اشكال مىتواند در آنها تصرف كند ، در اين نوع از اشياء عاشق هر گونه نمودهاى انسانى و طبيعى را رو به سمت عشق خويش گردانيده ، آن اشياء را مطابق عشق خود هم تفسير خواهد كرد ، و هم مورد تصرف قرار خواهد داد ، مثلا لوازم خانه را به شكلى انتخاب كرده خواهد چيد كه معشوق مىخواهد اگر معشوق دانستن را بخواهد ، اگر چه عوامل موجوده براى فرا گرفتن چنين دانشى هم وجود نداشته باشد ، حد اكثر تلاش را براى به دست آوردن دانش به كار خواهد برد ، حتى در صورتى كه نتواند همان دانش معين را به دست آورد ، كوشش خواهد كرد دانستنىهاى ديگرى را براى معشوق خود چنان جلوه گر نمايد كه از خواستهء معشوق هم عالىتر بوده باشد .

54