خصوصيتى كه عشق در ميان ساير پديده هاى روانى دارد اين است كه ما نمىتوانيم عشق را از راه دوم شناخته و درك كنيم ، زيرا عشق براى خود نه ضدى مىگذارد و نه مفهوم مقابلى كه بتوانيم با آنها معلومات خود را در باره عشق تكميل كنيم .
مثلا ما مىتوانيم هر يك از نمودهاى درونى ذيل را هم به طور مستقيم و هم با نمودهاى مخالف يا متضاد آنها ، كاملا دريافت كنيم :
لذت الم شادى اندوه انبساط گرفتگى پيوستگى افكار گسيختگى افكار تمركز قواى دماغى پراكندگى قواى دماغى محبت كينه اراده خود دارى يقين ترديد ميل كراهت اختيار جبر اميدوارى نااميدى رضايت خشم 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 زيرا از آن جهت كه هر گونه نمود روانى يك نقطهء مثبتى در جريان معمولى زندگى است ، حد اقل نبود آن نمود ، نقطه منفى خواهد بود كه ما آن را احساس مىكنيم .
اين كه گفتيم « حد اقل » براى اين است كه گاهى در مقابل نقطهء مثبتى يك نقطهء مثبت ديگر كه ضد آن است وجود ندارد يا براى ما قابل درك نيست .
با يك عبارت كلىتر مىگوييم : اگر فرض كنيم كه جريان طبيعى زندگى ما

51