responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري    جلد : 1  صفحه : 432


< فهرس الموضوعات > تعريف مختصر در بارهء قابل < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > ادله‌اى كه براى ضرورت كار و كوشش گفته مىشود :
< / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > 1 - تكامل بدون حركت امكان پذير نيست < / فهرس الموضوعات > تعريف مختصر در بارهء قابل قابل محلى كه پديده‌اى را مىپذيرد و از نظر فلسفى قابل از نظر موقعيت وجودى در حال استعداد بوده ، تا ورود به مرز فعليت همراه نقص است .
مقبول همان حالت فعليت موجود است كه در فلسفهء ارسطو از آن تعبير به صورت نوعيه مىگردد ، مثلًا ريشهء درخت قابل است كه ساقه و شكوفه و غنچه و گل و بالاخره داراى ميوه باشد .
ولى ميوه مقبول است ، يعنى موجودى است در حال فعليت . البته اين نكته هم ناگفته نماند كه به استثناى هيولى يا ماده اولى تمام موجودات كه در جهان فيزيكى نمودار مىگردند ، با اختلاف نسبت : هم قابل ، يعنى هم قوه‌اند ، و هم مقبول يعنى فعليت . زيرا هر موجودى بالنسبه به ما قبل خود كه آن را پشت سر گذاشته است فعلى و مقبول ، و هر موجودى بالنسبه به ما بعد خود قوه و استعداد و قابل مىباشد .
در ابيات مورد بررسى مقصود از حامل و محمول همين دو معنا بود كه به قابل و مقبول نموديم .
ادله‌اى كه براى ضرورت كار و كوشش گفته مىشود :
1 - تكامل بدون حركت امكان پذير نيست 1 - يك دليل بسيار مهم در ابيات فوق براى ضرورت كوشش بيان شده است كه در عين حال كه كوشش و كار و لزوم آن را گوشزد مىكند ، به يك معناى بسيار عالى هم اشاره مىكند و آن اين است كه اين جهان هستى جايگاه تكامل است ، و تكامل هرگز بدون حركت و تحول تدريجى كه موجب به وجود آمدن پديده هاى تدريجى مىباشد ، قابل تصور نيست و به عبارت ديگر اين حركت است كه خواهد توانست موجودات را از وضع استعداد و قوه به فعليت رسانيده ، در امتداد حركت رو به تكامل ببرد .
اين وسايل كار و قوانين حركت ، مانند نردبانى است كه خداوند جلت عظمه

432

نام کتاب : تفسير ونقد وتحليل مثنوى جلال الدين محمد مولوى نویسنده : محمد تقي جعفري    جلد : 1  صفحه : 432
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست