خلاصه گروه زيادى از متفكرين الهى در بارهء اين مسئله انديشيده‌اند : كه روح به آن عظمت و سابقهء جلال و جمالى كه داشته است ، روى چه حكمت به اين دنيا هبوط نموده در دام كالبد جسمانى زنجير شده است ؟ در اين باره مطالب زيادى گفته شده است ، از آن جمله به افلاطون نسبت داده‌اند كه او گفته است : چون روح در آن جهان ما وراى طبيعى مرتكب خطايى شده بود ، بدين جهت به اين عالم براى پاك شدن سقوط كرده است . اكثريت متفكرين مىگويند : ورود روح به اين جهان طبيعى نه هبوط است و نه سقوط ، بلكه جهان ماده براى روح گذرگاهى است كه رو به كمال مىرود و رشد شخصيت خود را در مىيابد ، آن چه كه قابل گفتگو است ، همين مطلب دوم است ، و براى اثبات اين مطلب بايستى اين مقدمه را تصديق كرد كه روح انسانى به طور مطلق از جهان ما وراى طبيعى نازل نگشته است ، بلكه : چنان كه در مباحث اولى اين كتاب گفتيم روح انسانى دو رو دارد كه ناشى از ارتباط به ما وراى طبيعت و پيوستگى به طبيعت مىباشد .
آن روى روح كه مربوط به ما وراى طبيعى است ، نه تنها نزول نكرده است ، بلكه

192