پيموده است ، چون روح از بارگاه ربوبى جدا گشته به جهان ماده و مادى قدم گذاشته است ، و چون ماده سنخيتى با آن گوهر الهى ندارد ، لذا براى روح انسانى راه پر خونى است كه از آن گذشته است . اما به نظر مىرسد كه مقصود از راه خونين راهى است كه روح پس از نزول به جهان ماده براى وصول به معشوق خود خواهد پيمود ، آرى راه پر خون و با خطرى است ، زيرا راه محبت و عشق راه بسيار باريكى است كه از ميان خارستانهاى طبيعت و سنگلاخهاى هوى و هوس ، و بالاخره از ميان كوير سوزان مشتهيات حيوانى كشيده شده است . [1] < شعر > دو دهان داريم گويا همچو » نى » يك دهان پنهانست در لبهاى وى يك دهان نالان شده سوى شما هاى هويى در فكنده در سما دمدمهء اين ناى از دمهاى اوست هاى هوى روح از هيهاى اوست ليك داند هر كه او را منظر است [2] كاين فغان اين سرى هم ز ان سر است < / شعر >

[1] بالزاك يك جمله ادبى بسيار زيبا دارد كه بىشباهت به مطلب فوق نمىباشد ، بالزاك در مقدمهء مطلبى كه در بارهء رشد شخصيت انسانى بيان مىكند ، مىگويد : « وصول به شخصيت عالى امكان پذير است ، به شرط آن كه انسان در تماس خود با امور زندگى نگذارد به همان آسانى كه گوسفند پشم خود را در خارستانهايى كه از آن مىگذرد از دست مىدهد ، روحش پاره پاره شود . « بالزاك ، چرم ساغرى ، ص 139 . .
[2] منظر ديدگاه ، اگر چه معناى مستقيم آن با مقصود جلال الدين در بيت فوق سازگار نيست ، ولى روشن است كه داشتن ديدگاه وسيع و عميق ، مستلزم بينايى تيز و نافذ مىباشد . .

19