< شعر > ( ( 1025 ) ) عالم و عادل همه معناست و بس كش نيابى در مكان و پيش و پس < / شعر > معنا و حقيقت در كتابت و كالبدهاى مادى محدود نمىگنجد اين كه مىبينيد در نامه ها و كتابها مىنويسيم : عالم و عادل و خردمند و مرد الهى و غير ذلك ، اينها يك مشت الفاظ خشكاند ، اما حقيقت علم و عدالت و خرد و الهى بودن در نامه ها و كتابها نمىگنجد ، اين حقايق از مقوله الفاظ و صورتها نمىباشد .
اين هم يك اصل بسيار عالى است كه الفاظ هرگز نخواهند توانست معنا را مجسم كنند ، بلكه حتى آن مفهوم را كه در ذهن ما تثبيت شده و مىخواهيم آن را با الفاظ نمودار بسازيم ، نخواهيم توانست .
زيرا كلمات ابتدا و انتها و اندازهء معين دارند ، مثلًا وقتى كه ما مىگوييم : اراده اين كلمه از الف شروع شده ، در هاء پايان مىپذيرد . و يا وقتى كه مىگوييم « عشق » سه حرف تركيب شده را به زبان آورده‌ايم ، در صورتى كه از نظر مفهوم حقيقى اين كلمات داراى مفاهيم گسترده تر و پيچيده ترى مىباشند . مثلًا همان اراده را در نظر بگيريم ، خواهيم ديد كه از كوچكترين فعاليت غريزه شروع گشته ، در حدود متوسط كه معنى ميل و رغبت است ريشه گرفته ، از مراتب بسيار دقيق عبور مىكند ، سپس به حال خواستن ارادى مىرسد . و همچنين هنگامى كه اين نمود ( اراده ) مىخواهد از صحنهء ذهن دور شود ، يا مبدل به يك پديدهء ديگر شود ، چنين نيست كه مانند اين كه يك آجر را برداريم و آجر ديگرى را بر جاى آن بگذاريم ، بلكه چه فعاليتهاى دقيقى كه در اين تبدل و تحول رخ خواهد داد .
از آن طرف اين اراده مقرون به تصميم يا غير مقرون به تصميم ناشى از اضطرار ، موقت يا غير موقت ، و صدها مفاهيم ديگر از هر طرف پيرامون آن را گرفته انسان نمىتواند حتى در آن حال كه كلمهء اراده را به زبان مىآورد ، يقين داشته باشد كه ذهن او در چه حال است ، و فعاليت روانى او به كجا رسيده است .

465