تفسير ابيات مىگويد : مشاهدهء كثرات تو را به اشتباه نياندازد ، زيرا اگر ده چراغ را در يك مكان جمع كنى ، خواهى ديد : همهء آنها با تمام اختلافاتى كه در صورت و شكل دارند يك نور را شعله ور مىسازند .
آيات قرآنى هم اختلاف از پيامبران را منفى ساخته ، مىگويد : ما ميان هيچ يك از انبياء تفاوتى قائل نيستيم ، يعنى همهء آنها مانند يك موجود و يك هدف مىباشند .
دو باره تشبيه ديگرى مىكند و مىگويد : اگر صد عدد سيب و آبى را ببينى ، خواهى گفت آنها موجودات متكثر و متمايزى هستند ، ولى هنگامى كه آنها را فشردى خواهى ديد همه آنها يك آب دارند .
آرى اگر از صورتها بتوانى تجاوز كرده ، به عالم معانى گام بگزارى ، خواهى ديد : مسائل كميت و خواص آن از قبيل تقسيم و تجزيه در آن جا راهيابى ندارد ، و در عالم حقيقت ياران الهى با هم اتحاد دارند .
بيا صورت بينى را رها كن . اگر تو صورت سركش را بگذارى و با رياضتهاى نفسانى آن را از بين ببرى ، زيرا خرابى كثرتهاى صورى گنجى خواهى ديد كه نام آن وحدت است . اگر تو هم نتوانستى به اين گنج بىپايان برسى ، آن خدايى كه دلها در تصرف اوست ، آن خدايى كه راهنماى حقيقى آدميان است ، او اين كار را خواهد كرد .
او خدايى است كه نور خود را به دلهاى انسانهايى كه در صدد سير و سلوك هستند ، فروزان خواهد ساخت .
او هر كسى را كه حالت تسليم و درويشى به خود بگيرد ارشاد خواهد كرد .
اين كثرات از عوارض ديار ماده و ماديات است ، ما پيش از آن كه

329