< شعر > تا به جاى او شناسيمش امام تا كه كار ما ازو گردد تمام < / شعر > اصل امامت و خلافت دامنهء پيامبرى است شايد بتوان گفت كه مسئلهء جانشينى يكى از اصول تثبيت شدهء جوامع بشرى است ، اگر چه اشكال و انواع گوناگونى دارد ، و مطابق رسوم و عادات و شئون هر جامعه رنگ مخصوصى به خود مىگيرد . اگر به اين قانون منطقى توجه كنيم كه هيچ جامعه بشرى نمىتواند بدون رهبر واقعى ، دوامى داشته باشد « خواه از نظر قانون گذارى ، و خواه از نظر تفسير قانون ، و بالخصوص از نظر راهنمايى همه جانبه براى زندگانى داراى حركت و استقرار » اين نتيجه را خواهيم گرفت : كه وجود يك رهبر كه داراى قيافهء برترين بوده باشد ، يك اصل ضرورى است ، و تمام تواريخ شاهد گوياى اين اصل است ، زيرا تا آن جا كه تواريخ نشان مىدهد هر ملتى كه براى خود رهبرى با قيافهء فوق داشته است ، هم از نظر مادى و هم از نظر معنوى داراى تكامل عالىتر و تمدن اصيلتر بوده است .
بارزترين افرادى كه داراى قيافهء مزبور بوده‌اند ، پيامبران الهى مىباشند كه مردم هم روح خود را به آنها تسليم كرده‌اند و هم جسم خود را . و به عبارت روشنتر مردم وجدان آزاد خود را در طول تاريخ به كسانى سپرده‌اند كه آنان توانسته‌اند هر دو نيروى گرايش به طبيعت و ما وراى طبيعت آنها را اشباع كنند .
به همين جهت است كه خليفه و جانشين واقعى پيامبر اسلام ، بايستى داراى قيافه الهى شبيه به قيافهء خود پيامبر داشته باشد .
آرى جوامع بشرى بدون خصوصيت مزبور براى خود زمامداران و قانون گذاران انتخاب كرده به زندگانى خود ادامه داده‌اند ، و از اين به بعد هم مانند گذشته زندگانى خواهند كرد ، ولى تفاوت فقط در همين است كه در زندگانى با رهبرى قيافهء الهى سؤالات

322