responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ممد الهمم در شرح فصوص الحكم ( فارسي ) نویسنده : حسن حسن زاده آملى    جلد : 1  صفحه : 622


و هو الحقّ ، فوجدناه يكره و يحبّ و ليس الخبيث إلَّا ما يكره و لا الطيب إلَّا ما يحبّ و العالم على صورة الحقّ ، و الإنسان على الصورتين .
و آيا متصور است كه در عالم مزاجى باشد كه نيابد مگر طيّب از هر چيز را و خبيث را نشناسد يا متصور نيست ؟ گفتيم كه اين نمىباشد چه اينكه ما نيافتيم آن را در اصلى كه عالم از او ظاهر شد و آن اصل ، حق تعالى است كه او را يافتيم كه چيزى را مكروه و ناخوش مىدارد و چيزى را محبوب و خوش ( خلاصه اينكه كاره و محب است ) و خبيث نيست مگر آنى كه مكروه است و طيّب نيست مگر آن چه كه محبوب است و عالم بر صورت حق است و انسان بر دو صورت است ( هم مخلوق است بر صورت حق هم بر صورت عالم ) .
فلا يكون ثم مزاج لا يدرك إلَّا الأمر الواحد من كلّ شيء ، بل ثم مزاج يدرك الطيب من الخبيث ، مع علمه بأنّه خبيث بالذوق طيب بغير الذوق ، فيشغله إدراك الطيب منه عن الإحساس بخبثه ، هذا قد يكون .
پس در واقع مزاجى نيست كه از هر چيز تنها يك امر را ادراك كند ( يا فقط طيّب را ادراك كند و يا فقط خبيث را ) بلكه در واقع مزاجى است كه طيّب را از خبيث ادراك مىكند و تميز مىدهد با اينكه عالم است كه آن به حسب ذوق ظاهر خبيث است و بغير ذوق طيّب است كه او را ادراك طيّب آن از احساس به خبيث آن باز مىدارد .
چنانكه از بعضى از مشايخ بلكه روايت دارد از حضرت عيسى عليه السلام با مريدان يا حواريون گذارشان به مردارى افتاد كه آن بعض يا حضرت عيسى گفت اين جيفه چه دندان سفيدى دارد .
اين مىشود ( يعنى ممكن است كه امرى مانند جيفه در نظر شخصى به دو لحاظ مذكور خبيث و طيّب باشد ) .
و أمّا رفع الخبث من العالم - أي من الكون - فإنّه لا يصح و رحمة الله في الخبيث و الطيّب و الخبيث عند نفسه طيّب و الطيّب عنده خبيث . فما ثم شيء طيّب إلَّا و هو من وجه في حقّ مزاج ما خبيث ، و كذلك بالعكس .
اما رفع خبيث از عالم صحيح نيست ( عالم يعنى عالم عنصرى چه اينكه طبايع مختلف است چيزى با طبيعتى ملايم است و همان چيز با طبيعت ديگر غير ملايم است .
چنانكه لعاب دهان انسان براى انسان طيّب است و براى حيّه سم است .

622

نام کتاب : ممد الهمم در شرح فصوص الحكم ( فارسي ) نویسنده : حسن حسن زاده آملى    جلد : 1  صفحه : 622
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست