responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ممد الهمم در شرح فصوص الحكم ( فارسي ) نویسنده : حسن حسن زاده آملى    جلد : 1  صفحه : 399


سريع اين است كه امتداد زمانى در آن نيست كه انتقال دفعى و مكاشفات دفعى و ايجاد دفعى است خلاصه ، سريع حصول شيء در آن واحد است .
و إنّما قلنا ذلك لأنّا نعلم أن أجرام العالم تنفعل لهمم النفوس إذا أقيمت في مقام الجمعية و قد عاينا ذلك من هذا الطريق فكان من سليمان مجرد التلفّظ بالأمر لمن أراد تسخيره من غير همّة و لا جمعية .
و اينكه گفتيم ( در سليمان به مجرد امر است كه بدان اختصاص يافت نه فقط عنوان تسخير ) علتش اين است كه ما مىدانيم اجرام عالم از نفوس ، منفعل مىشوند . هر گاه نفوس در مقام جمعيت قرار بگيرند و ما اين معنى را در اين طريق به معاينه يافتيم پس از سليمان ( ع ) مجرد تلفظ به امر بود ( كه امر او قائم مقام امر حق تعالى بود ، تا هر كه را خواست تسخير كند ) نه از همت و جمعيت ( كه عام است و اختصاص به احدى ندارد ) .
در اين مقام اشكالى پيش مىآيد كه سليمان عليه السلام از خداوند ملكى خواست كه براى احدى بعد از او سزاوار نباشد و حال اينكه استجابت دعاى سليمان خلاف آن چيزى است كه در امر خاتم ولايت مقرر است و خلاف آن چيزى است كه راجع به عوالم مؤمنان در آخرت آمده است كه أضعاف آن چه كه در دنيا از ملك و غير آن دارند به ايشان داده مىشود . شيخ در اضاحهء اين شبهه گويد : و اعلم أيّدنا الله و إيّاك بروح منه ، أن مثل هذا العطاء إذا حصل للعبد أيّ عبد كان فإنّه لا ينقصه ذلك من ملك آخرته ، و لا يحسب عليه ، مع كون سليمان عليه السلام طلبه من ربّه تعالى . فيقتضى ذوق الطريق أن يكون قد عجّل له ما ادّخر لغيره و يحاسب به إذا أراده في الآخرة . فقال الله له : * ( هذا عَطاؤُنا ) * و لم يقل لك و لا لغيرك . * ( فَامْنُنْ ) * أي أعط * ( أَوْ أَمْسِكْ بِغَيْرِ حِسابٍ ) * فعلمنا من ذوق الطريق أن سؤاله ذلك كان عن أمر ربّه و الطلب إذا وقع عن الامر الإلهي كان الطالب له الأجر التام على طلبه ، و الباري تعالى إن شاء قضى حاجته فيما طلب منه و إن شاء أمسك فإنّ العبد قد وفّى ما أوجب الله عليه من امتثال أمره فيما سأل ربّه فيه فلو سأل ذلك من نفسه عن غير أمر ربّه له بذلك لحاسبه به .
بدان خداوند ما و شما را به روح خود مؤيد بدارد ، اينكه مثل اين عطا وقتى براى عبدى حاصل شد هر عبدى كه باشد ، اين عطا از ملك آخرتش چيزى ناقص نمىگرداند و به حساب او محسوب نمىشود . علاوه اينكه سليمان عليه السلام از رب خود طلب كرده است ، پس ذوق طريق اقتضا مىكند كه آن چه براى غير او ( يعنى خاتم ولايت و

399

نام کتاب : ممد الهمم در شرح فصوص الحكم ( فارسي ) نویسنده : حسن حسن زاده آملى    جلد : 1  صفحه : 399
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست