است براى خودشان ) اختراع كردند و اين رهبانيت نواميس حكميه‌اند ( يعنى شرايعى كه حكمت و معرفت آن را اقتضا كرده است ) و اين نواميس حكميه را رسول ( ص ) از جانب حق تعالى به طريق خاصى كه در عرف معلوم است ( كه ظهور نبى و ادعاى نبوت و اظهار معجزهء نبى است ) نياورده است . پس چون حكمت و مصلحت در نواميس به امر حكم الهى در غرض وضع شرعي الهى ( كه تكميل نفوس است علما و عملا ) موافقند ، حق تعالى آن را اعتبار كرده است . چون اعتبار كردن شرعي كه از جانب او آمده است و اين نواميس را بر عامهء مردم واجب نكرده است ( زيرا كه هر كسى تحمل رياضت شاق و سلوك به طريق خاص را ندارد ) ، و چون خداى متعال بين خودش و بين قلوب آنان باب عنايت و رحمت را گشوده است و از جايى كه خودشان توجه ندارند تعظيم و بزرگداشت آن چه را كه براى خود اختراع كرده‌اند در دلشان قرار داده است كه به آن تعظيم و بزرگداشت رضوان خدا را طلب مىكنند و اين طريقه غير طريقهء غير طريقهء نبوت معروف به تعريف الهى است .
چون تقليل طعام و جلوگيرى از حرف زياد و آميزش با مردم و خلوت داشتن و عزلت گرفتن از مردم و كثرت صيام و كمى خواب و ذكر به دوام . نه اينكه مراد از غير طريقهء نبوت ، ارتكاب امورى باشد كه با طريقهء نبوت منافات داشته باشد چون خوردن حرام و عبادت اصنام . [1] * ( فَما رَعَوْها ) * هؤلاء الذين شرعوها و شرعت لهم : * ( حَقَّ رِعايَتِها ) * * ( إِلَّا ابْتِغاءَ رِضْوانِ الله ) * و لذلك اعتقدوا * ( فَآتَيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا ) * بها * ( مِنْهُمْ أَجْرَهُمْ وَكَثِيرٌ مِنْهُمْ ) * أي من هؤلاء الذين شرع فيهم هذه العبادة * ( فاسِقُونَ ) * أي خارجون عن الانقياد إليها و القيام بحقّها و من لم ينقد إليها لم ينقد مشرّعه بما يرضيه .
و آنان ، مراعات آن چه را كه براى خود اختراع كرده‌اند نكردند مگر براى جستن رضوان الله و اين چنين معتقد به آن شده‌اند بنا بر اين آنانى را كه به رهبانيت ايمان آورده‌اند پاداششان را كه رضوان است داديم و بسيارى از كسانى كه در حقشان همان نحوه عبادت است ( كه مقلدان باشند ) خارج از انقياد به رهبانيت و از قيام به حق آن هستند و كسانى كه گردن ننهادند آن را ، مشرع آن رهبانيت را كه حق تعالى است بدان

[1] شرح فصوص قيصرى ، ص 218 .

221