3 . فصّ حكمة سبّوحيّة في كلمة نوحيّة در تفريع اين فصّ بر فصّ شيثى شارحان ملا عبد الرزاق قاسانى [1] و قيصرى و جامى را بيانى است به شرح زير . ملا عبد الرزاق گويد :
سبوح يعنى منزه از هر نقص و آفت و چون شيث عليه السلام مظهر فيض الهى رحمانى بود و فيض نمىباشد مگر به اسماء و اسماء همه در تحت اسم رحمان مندرجند و رحمانيت اقتضاء استواى بر عرش را دارد ، زيرا فيض همان طور كه نمىشود مگر به اسماء همچنين نمىشود مگر به قوابل پس حكمت عطا و وهب اقتضاى تعدد اسمائى و وجوب محل موهوب له قابل را مىكند و اصل قابليت براى طبيعت جسمانيه است از اين روى و بدين جهت بر قوم او حكم تعدد و قوابل غلبه كرد . حتى اينكه بعد از زمان نبوت شيث و زمان فترت ، اصنام را بر صور اسماء اتخاذ كردند و گمان بردند كه اسماء أجسام و اشخاصند و معاد جسمانى محض است . پس حالشان و وضعشان ايجاب كرد كه به تنزيه دعوت شوند و به توحيد و تجريد تنبيه شوند و أرواح مقدسه را ياد آورند و متذكر شوند و به معاد روحانى برسند . پس خداى متعال نوح عليه السلام را به حكمت سبوحيه مبعوث فرمود تا دعوت به تنزيه و رفع تشبيه كند . پس دعوت نوح به باطن است و نسبت به دعوت شيث چون نسبت دعوت عيسى عليه السلام است به دعوت موسى عليه السلام . [2]

[1] ملا عبد الرزاق قاسانى شاگرد مرحوم صدر الدين قونوى بود و قونوى شاگرد شيخ أكبر ، جناب قونوى تأليفاتى دارد كه نفحات و مفتاح غيب الجمع و الوجود و نصوص از آنهاست .
[2] شرح فصوص قاسانى ، چاپ انتشارات بيدار ، صص 54 و 55 .

105