بيان مىفرمود وهنگام رحلت وبعد از رحلت پيغمبر ، مكرّر از برخى از صحابه به خصوص منشأ ومبدأ كليهء اختلافات بعد از غروب شمس نبوت ، شنيده مىشد كه « كفانا كتاب الله » .
يعنى اين كه رسول مكرم فرمود : « اني تارك فيكم الثقلين كتاب الله وعترتي ، لن يفترقا . . . » ما به يكى از ثقلين كه كتاب خدا وقرآن باشد ، كفايت مىنماييم . اگر كسى به احوال اعراب در دوران جاهليّت ، بلكه به روحيهء اعراب ، به خصوص جزيرة العرب واقف باشد ، در اين قبيل ز مسائل [1] استبعاد نمىنمايد .
برخى از افاضل عصر ما كه روايات مذكور در كتب عامه راجع به امر خلافت را ديده اند ، نتوانسته اند قبول كنند كه مسأله اى بدين مهمى را ، حضرت رسول با آوردن دين وشريعت به اين جامعى مهمل گذاشته باشند ودر اثر اين اهمال كه حقا خطاى بزرگى در تاريخ به حساب مىآيد ، آن همه اختلاف بعد از غروب شمس نبوت در اسلام حادث گردد .
چون خلافت حضرات ، سبب ظهور ذمائم اخلاقى خاص عروبت وقبيله بازى وزوال معنويات گرديد وبالأخره ريشه اين فساد در خلافت عثمان بسيار مستحكم شد وشخص عثمان علت تامهء پيدايش بنى أميه وحكام جور وظلم وزمامداران جبار خون خوارى شد كه روى قياصره وأكاسرة وديگر غدّاران عالم را در پيشگاه تاريخ سفيد نمودند واز رحلت صاحب

[1] با كمال تأسف ياد آور مىشوم كه در عصر ما ، ملت برادر ومسلمان عرب با جمعيتى بالغ بر يك صد وبيست ميليون نفر ، در مقابل دو ميليون يهودى چنان درمانده وعاجز شده اند كه به وصف نمىآيد ، در حالتى كه ثروت حيرت آور در دست دارند ودنيا محتاج آنهاست ، ولى نفاق وروحيهء قبيله بازى ورياست طلبى وديگر ذمائم اخلاقى كه مخصوص زمان جاهليت است ، مانع اتحاد ويگانگى وموجب پيشرفت مقاصد شوم دشمن قدّار وبىرحم است كه به صغير وكبير مسلمين ابقا نمىكند . شناسائى چنين ملتى از جانب جوامع اسلامى ، لكه ننگى است در تاريخ اسلام وموجب لعن ابدى نسل آينده واين حقير يقين دارد كه ملت غيور آينده عرب ، ارض پاك فلسطين را از لوث وجود اين قوم غاصب پاك خواهند نمود . واقعا آدمى در حيرت غرق مىشود كه در عصر تمدن ، جمعى يهودى اروپايى وآمريكائى ، مردم ديارى را از سرزمين خود بيرون نمايند وبراى خود كشورى به وجود آورند وبه اتكاى دولتى كه خود را پرچم دار آزادى وحقوق بشر مىداند واز هيچ جنايتى روگردان نيست ، به تصرف اراضى اعراب مسلمان مبادرت نمايند ومردم ستمديده فلسطين را قلع وقمع كنند ، انگار ملت فلسطين انسان نيستند وحق زيستن ونفس كشيدن ندارند .

89