همچون تيرك ميان خيمه است كه هر كس بخواهد به آن دسترسى دارد ؟ 9 - الامام الرضا « ع » - فيما نقله عنه فضل بن شاذان الأزديّ النيسابوريّ : فإن قال : فلم جعل أولي الأمر و أمر بطاعتهم ؟ قيل : لعلل كثيرة ، منها أنّ الخلق لما وقعوا على حدّ محدود و أمروا ان لا يتعدّوا ذلك الحدّ ، لما فيه من فسادهم ، لم يكن يثبت ذلك و لا يقوم الَّا بأن يجعل عليهم فيه امينا ، يمنعهم من التعدّي و الدخول فيما حظر عليهم ، لانّه لو لم يكن ذلك كذلك لكان احد لا يترك لذّته و منفعته لفساد غيره ، فجعل عليهم قيّما يمنعهم من الفساد ، و يقيم فيهم الحدود و الاحكام .
و منها إنّا لا نجد فرقة من الفرق و لا ملَّة من الملل ، بقوا و عاشوا الَّا بقيّم و رئيس ، لما لا بدّ لهم منه في امر الدين و الدنيا ؛ فلم يجز في حكمة الحكيم أن يترك الخلق ممّا يعلم انّه لا بدّ لهم منه و لا قوام لهم الَّا به ، فيقاتلون به عدوّهم ، و يقسمون به فيئهم ، و يقيم لهم جمعتهم و جماعتهم ، و يمنع ظالمهم من مظلومهم [1] .
( 1 ) امام رضا « ع » - به روايت فضل بن شاذان ازدى نيشابورى : اگر گوينده بگويد : پس چرا اولى الامر قرار داده شده و به اطاعت ايشان فرمان رفته است ؟ در جواب او گفته مىشود : به سببهاى فراوان : از جمله اينكه چون آفريدگان بر حد محدودى قرار گرفته و فرمان يافته‌اند كه از اين حد در نگذرند تا كارشان تباه نشود ، اين كار جز به آن ميسر نمىشود كه برايشان امينى بگمارند تا آنان را از تجاوز از حد و در آمدن به ناحيه اى كه براى ايشان ايجاد خطر مىكند باز دارد ، چه اگر چنين نمىبود ، هيچ كس لذتجويى و سودمندى خود را به خاطر جلوگيرى از تباه شدن ديگران فرو نمىگذاشت ، پس براى مردمان سرپرستى قرار داده شد تا از فساد و تباهى بازشان دارد ، و حدود و احكام را در ميان ايشان اقامه كند . ديگر اينكه هيچ فرقه اى از فرقه ها

[1] « بحار » 6 / 60 - از كتاب « عيون اخبار الرّضا » و كتاب « علل الشّرائع » .

624