خود ، آنها را قدح قدح ميان مردم تقسيم مىكرد . در آن اثنا به او گفتند : چطور اين بچه ها اجازه يافته‌اند ظرفها را بليسند ؟ گفت : امام پدر يتيمان است ، و من آنان را ، همچون پدر ، بر اين كار واداشتم . 3 - النبي « ص » : من ترك مالا فلورثته ، و من ترك دينا او ضياعا فعليّ و اليّ [1] .
( 1 ) پيامبر « ص » : هر كس مالى از خود برجاى گذارد ، از آن ورثهء او است ، و از هر كه قرضى يا زمينى مزروعى باقى مانده باشد ( و مالى و وارثى نداشته باشد ) ، اداى دين او به عهدهء من است و زمين او نيز به من ( به عنوان حاكم اسلامى ) باز مىگردد . در تفسير على بن ابراهيم قمى ، در شرح اين آيه : « * ( النَّبِيُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ) * . . » [2] آمده است : . . چون خدا پيامبر « ص » را پدر مؤمنان قرار داده ، او را به فراهم آوردن وسائل زندگى و پرورش يتيمان ايشان ملزم ساخته است . از اين رو پيامبر بر منبر بالا رفت و گفت : « هر كس مالى از خود برجاى گذارد . . » ، پس بدين گونه خدا بر عهدهء پيامبر تكليفى گذاشت مانند تكليف پدر نسبت به فرزند خود و بر عهدهء مؤمنان تكليف اطاعت از او را گذاشت مانند اطاعت فرزند از پدر . و به همين گونه امير مؤمنان و پس از او يكايك امامان ، عهده دار تكليفى شدند كه پيامبر بر عهده داشت . [3] 4 - الامام علي « ع » - في عهده للاشتر النخعى : ثمّ الله ! الله ! في الطبقة السّفلى ، من الَّذين لا حيلة لهم من المساكين ، و المحتاجين ، و اهل البؤسى و الزّمنى ؛ فإنّ في هذه الطبقة قانعا و معترّا . و احفظ لله ما استحفظك من حقّه فيهم ، و اجعل

[1] « مستدرك الوسائل » 2 / 490 .
[2] سورهء احزاب ( 33 ) : 6 .
[3] « مستدرك الوسائل » 2 / 490 .

404