( 1 ) امام صادق « ع » : ايمان جز به عمل نيست ، و عمل بخشى از آن است . و ايمان جز به عمل ثابت نمىشود . 8 الامام الرضا « ع » - عن آبائه ، عن امير المؤمنين ، عن رسول الله « ص » : الإيمان قول مقول ، و عمل معمول ، و عرفان بالعقول . [1] ( 2 ) امام رضا « ع » - از پدرانش ، از امير المؤمنين ، از پيامبر اكرم : ايمان گفتارى ( اقرارى ) است كه گفته شود ( و به زبان بيان گردد ) ، و عملى است كه انجام داده شود ، و شناختى است كه با عقل حاصل آيد . 9 الامام الصادق « ع » : ليس الايمان بالتّحلَّي ، و لا بالتّمنّي ، و لكنّ الايمان ما خلص في القلوب ، و صدّقته الأعمال . [2] ( 3 ) امام صادق « ع » : ايمان به خودآرايى و آرزومندى نيست ، بلكه ايمان چيزى است كه خالصانه در دل جاى گيرد ، و اعمال آدمى دليل صدق آن باشد .
بنگريد ! اين اصل ( يعنى اينكه « ايمان جز به عمل درست نمىشود » ، و « ايمان همه عمل است » ، و « ايمان چيزى است كه اعمال آدمى تصديقكنندهء آن باشد » ) ، موضوعى بسيار مهم است و در نظام قرآنى ، پايگاه تربيتى بلندى دارد .
در اين باره همچنين رجوع كنيد به باب سوم همين كتاب كه باب « عمل » و اهميت و اصالت آن است .
نيز اينكه گفته‌اند : « ايمان همه اش عمل است » ( و هو عمل كلَّه ) ، اشاره به واقعيت روشن است ، زيرا كه عقيده نيز خود « عمل » است ،

[1] « بحار » 69 / 68 - از كتاب « مجالس » مفيد .
[2] « تحف العقول » / 272 .

393